İstihdamın yolu dijital ekonomiden geçiyor
Tüm dünyada dijital dönüşüm süreci hızlanıyor. 2015 planlamaları arasında ilk sıralarda dijital ekonomi yer alıyor. BT hizmetleri ekonomi ve toplum üzerinde derin etkiler yaratırken AB, dijital ekonomiye adaptasyon sürecini hızlandıracak hamlelere hazırlanıyor.
Daha önce 2020 yılında planlamaları arasında görülen Avrupa Birliği’nin dijitale doğru yol alma süreci devam ediyor. 2015 yılının ajandasını oluşturan Avrupa Komisyonu, Avrupa’nın dijitalleşmesindeki yol haritasını gözler önüne seriyor. Enerjik bir dijital ekonomi ve toplum yaratma fikriyle yola çıkan Avrupa Komisyonu, internet kullanan her kurum ve bireyin taleplerini karşılamak için bazı kararlar aldı.
2015’teki önceliklere bakıldığında sağlık alanında teknolojinin daha etkin kullanımı öne çıkarken, Avrupa Birliği telif hakları kanunlarının modern hale getirilmesi konusu da gündeme getirildi. “Digital Single Market” (Dijital Tek Piyasa) kavramıyla Avrupa Birliği ülkeleri arasındaki tüm vatandaşlar ve işletmelerin dijital hizmetlere ulaşması hedefleniyor. Böylece Avrupa’daki işsizlik sorununun, yaratıcı endüstrilerdeki istihdamı artırmakla çözüleceği fikri üzerinde duruluyor.
Dijital Tek Piyasa ile 260 milyar avro tasarruf
Avrupa Birliği’nin hedefleri arasında çevrimiçi yapılan alışveriş işlemlerinin sadeleştirilmesi ve daha güvenli ortamda yapılması için çalışmaların yürütülmesi bulunuyor. Bu konuda somut adımlar atılması için AB veri koruma kanunlarının kısa sürede gündeme getirilmesi bekleniyor. Şubat ayında Brüksel’de düzenlenecek konferansta ele alınacak bu konularla Avrupa Birliği, dijital ekonomiye adaptasyon sürecini hızlandıracak hamlelerde bulunacak.
Kısa süre önce Dijital Tek Piyasadan Sorumlu Avrupa Birliği Komisyonu Başkan Yardımcısı Andrus Ansip, AB’nin 2020 hedefleri doğrultusunda oluşturacağı platformların temelinin tek telekom piyasasından geçtiğini vurguladı. Birbiriyle bağlantılı, rekabetçi ve sürdürülebilir dijital iş ve endüstrilere sahip bir kıta yaratmak için çalıştıklarını anlatan Ansip, “Dijital Tek Piyasa ile yılda yaklaşık 260 milyar avro tasarruf sağlanacak. Bununla birlikte özellikle AB’de iş yapmak isteyen KOBİ’lerin önü açılacak. Günümüzde bir KOBİ veri koruma, müşteri koruma, sözleşme kanunu ve veri oranlarıyla ilgili 28 farklı kanunla başa çıkmaya çalışıyor. Bununla birlikte müşteriler de alışveriş esnasında karşılarına çıkan engelleri aşmak istiyor” dedi.
BT hizmetleri ekonomi ve toplum üzerinde derin etkiler yaratıyor
Avrupa Birliği’nden daha geniş ölçeğe bakıldığında OECD ülkelerinin de dijital ekonomi konusunda yapması gerekenler raporlarla açıklanıyor. OECD rakamlarına göre, 2013 yılında Lüksemburg, Hollanda, İsviçre ve İskandinavya’da bireylerin internete erişim oranı yüzde 90’ı geçerken, Türkiye, Meksika, İtalya ve Yunanistan’da bu oran yüzde 60’ın altında kalıyor. OECD ülkelerindeki internet kullanıcılarının yüzde 62’si sosyal ağlara dahil olurken yüzde 35’i e-devlet hizmetlerini kullanıyor. Bununla birlikte OECD ülkelerindeki bireylerin yarısı internet üzerinden mal ve hizmet satın alıyor. Danimarka, Kore, İsveç ve Birleşik Krallık’ta yaşayanların yüzde 20’si bu satın alma işlemlerini mobil cihazlar üzerinden gerçekleştiriyor.
Bu arada çevrimiçi satış yapmayanların başlıca sebebi arasında güvenlik gelirken, 2013 yılında AB vatandaşlarının üçte biri tarayıcılarındaki güvenlik ayarlarını hiçbir zaman değiştirmedi. Benzer bir rakam da ebeveyn kontrol araçlarının kullanımındaki yüzde 9 ile oldukça düşük düzeyde kalmasında görüldü.
Yüksek hızlı internet, düşük fiyatlı akıllı telefonlar ile veri yoğun uygulamalar hızla atıyor. OECD ülkelerindeki dört yıl içerisinde kablosuz geniş bant üyeliği iki katına çıktı. Neredeyse her 4 kişiden 3’ünün mobil kablosuz geniş bant aboneliği bulunuyor. Mobil geniş bant daha az gelişmiş ülkelerde de görülüyor. Sahra altı Afrika bölgesinde 2010 yılında abone sayısı 14 milyonken, bu rakam 2013 yılında 117 milyona yükseldi.
Alınan patent sayıları katlanıyor
2014 yılında, başlıca patent ofislerine yapılan başvuruların üçte birinin konusunu BT bağlantılı teknolojileri oluşturdu. Son 10 yılda veri madenciliği konusundaki patent sayısı üçe katlanırken, aynı dönemde M2M iletişim patentlerinin sayısı altı kat arttı.
2012 yılında OECD ülkelerinde bilgi teknolojileri endüstrileri yüzde 6 toplam katma değer, yüzde 4 toplam işsizlik ve yüzde 12 toplam sabit yatırım oranlarındaydı. Bilgi temelli ekonomideki çalışan üretkenliği toplam ekonomiden yüzde 60 fazla oldu. BT sektörü diğer tüm sektörleri geride bırakarak önemli bir başarıya imza attı.
Dünyanın en büyük 250 şirketi ekonomik krizlerden çok ciddi yaralar almadı. Buna rağmen Ar-Ge harcamalarında azalma görüldü. Sektördeki dinamizme rağmen BT endüstrisindeki istihdam oranı yüzde 4,1’e vurduğu 2001 yılındaki başarısını tekrarlayamadı. 2012 yılında tüm istihdamın yüzde 3,8’ini BT sektörünü oluşturdu. Bu durum üretim ve telekom hizmetlerinde daralmaya gidilmesine sebep oldu. Yine de 2003 ila 2013 yıllarında BT istihdamı Avustralya ve Kanada’da yüzde 25’ten fazla arttı. OECD ülkelerinde ise bu oranlar yüzde 16’dan yüzde 30’a kadar değişkenlik gösterdi. Bu da aradan geçen krizlere rağmen BT sektörünün ayakta kaldığını gözler önüne serdi.
Çalışanlar, şirketler ve kullanıcıların yeni yeteneklere ihtiyacı var
BT’nin iş hayatında kullanılması konusunda bir genellemeye gidildiğinde AB’deki çalışanların bilgisayar kullanma yetenekleri yeni bir işe başvurmaya yetmiyor. Elbette burada yüzde 80 ile düşük eğitim seviyesine sahip olan kişiler geliyor. Deloitte ve Oxford Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmaya göre, işini kaybetme konusunda düşük ya da hiç risk barındırmayan işlerde yüksek yetenek gerektiren yönetim, finansal hizmetler, bilişim, mühendislik, bilim, eğitim, yasal hizmetler, medya ve sağlık hizmetleri öne çıkıyor. Teknolojideki gelişmeler iş süreçlerini ve destek hizmetlerini gün geçtikçe daha fazla otomatize ederken dijital yaşamda başarılı olabilecek, yaratıcı bireylere ihtiyaç artıyor.
Dijital ekonominin önünün açılması için 2015 yılında çalışmalar hızlandırılırken, eğitim seviyesinin artırılması ve BT endüstrisinin desteklenmesi istihdamı canlı tutmak için büyük önem taşıyor.