e-Devlet vatandaşa inemiyor
Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde kat edilen mesafeyi göstermeyi amaçlayan Bilgi Toplumu İstatistikleri yayınının üçüncüsü yayımlandı. Ortaya çıkan en ilginç sonuç; elektronik ortamda sunulan hizmetler açısından Türkiye’nin Avrupa Birliği ortalamasının üzerinde olmasına karşın, bu hizmetlerin vatandaşlar tarafından kullanımının düşük olması. Kullanımın bu denli düşük olmasının temelinde ise bilgisayar okuryazarlığının ve genişbant kullanımının yeterli seviyeye gelmemiş olması yatıyor.Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde kat edilen mesafeyi göstermeyi ve gelinen aşamayı ortaya koymayı amaçlayan Bilgi Toplumu İstatistikleri yayınının üçüncüsü Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) Bilgi Toplumu Dairesi tarafından yayımlandı. Hazırlanan çalışmada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve diğer kamu kurumları tarafından üretilen veriler ile Birleşmiş Milletler e-Devlet Araştırması, Dünya Ekonomi Forumu Ağ Hazırlık Endeksi gibi araştırmalara da yer veriliyor.
İnternet kullanımında notumuz düşük
Yayında ortaya çıkan en ilginç sonuçların başında ise elektronik ortamda sunulan hizmetler açısından Türkiye’nin AB ortalamasının üstünde olmasına karşın bu hizmetlerin vatandaşlar tarafından kullanımının düşük olması geliyor. Kullanımın bu denli düşük olmasının temelinde ise Türkiye’de bilgisayar okuryazarlığı ve genişbant internet kullanımının düşük olması yatıyor.
Bilgi Toplumu İstatistikleri yayınında yer alan bilgilere göre Türkiye’de internet kullanım oranı son üç ayda yüzde 37,6’ya ulaşmasına karşın AB ortalamasının oldukça gerisinde kalıyor. Bu dönemde düzenli internet kullanımı AB-25 ortalaması yüzde 67 olarak gerçekleşti. Düzenli internet kullanımı açısından bazı ülkelerdeki oranlar ise şöyle: İzlanda yüzde 92, İngiltere yüzde 80, İtalya yüzde 48, Yunanistan yüzde 41 ve Romanya yüzde 34.
Benzer şekilde hanelerde genişbant internet sahipliği ülkemizde yüzde 33,8 iken AB-15 ve AB-25 için bu oranlar sırasıyla yüzde 64 ve yüzde 63 olarak gerçekleşti.
Avrupa Birliği tarafından izlenen ve “her gün veya haftada en az bir defa internet kullandığını beyan edenlerin oranı” anlamına gelen düzenli internet kullanım oranı 2010 yılında yüzde 33,3 olarak gerçekleşirken bu oran internet kullanıcılarının yüzde 88,5’ine karşılık geliyor.
e-Devlet hizmetlerinde AB ortalamasının üzerindeyiz
Hizmetlerin elektronik ortamda sunumunda Türkiye yüzde 89’luk bir oranla yüzde 82 olan AB ortalamasının üstünde yer alıyor. Türkiye, hizmetlerin elektronik ortamda sunumu sıralamasında, ölçümü yapılan 32 ülke arasında 17. sırada yer alırken hizmetlerin olgunluk düzeyi ise yüzde 91 oranında gerçekleşiyor.
Yapılan araştırmalara göre e-devlet hizmetlerinin iş dünyasına dönük olgunluğu yüzde 100 oranında olurken AB ortalaması yüzde 94 oldu. Vatandaşa dönük hizmetlerin olgunluğu ise yüzde 85 oranında iken AB ortalaması yüzde 87 oranında gerçekleşti.
e-Devlet hizmetlerinin AB’ye göre geçer not aldığı bir başka konu ise e-hizmetlerinin kullanıcı deneyimi oldu.
Türkiye’nin e-hizmetleri, kullanıcı deneyimi değerlendirmesinde yüzde 80, kullanıcı memnuniyeti değerlendirmesinde ise yüzde 100 oranları elde edildi. AB ortalaması ise yüzde 79 olarak gerçekleşti.
e-Hizmetler kullanıcı deneyimi endeksi aşağıdaki unsurlardan oluşuyor:
l Hizmet sunumunda şeffaflık: Yüzde 89 (AB ortalaması 52)
l Çoklu kanallardan hizmet sunumu: Yüzde 90 (AB ortalaması 88)
l Mahremiyet ve bilgi güvenliği: Yüzde 78 (AB ortalaması 90)
l Kullanım kolaylığı: Yüzde 94 (AB ortalaması 80)
Bireylerin aksine girişimler sunulan elektronik hizmetleri daha fazla kullanıyor. DPT Bilgi Toplumu Dairesi tarafından hazırlanan Bilgi Toplumu İstatistikleri 2011 yayınında bireylerin ve girişimcilerin kamuyla işlemlerinde interneti kullanma oranlarının sınırlı düzeyde artış gösterdiği görülmekte, ancak girişimcilerin bireylere nazaran kamu ile elektronik ortamda daha yoğun iletişim içerisinde oldukları ortaya konuyor. 2010 yılında bireylerin kurumlarla iletişimde interneti kullanım oranı yüzde 27,2, 2009 yılında girişimcilerin aynı amaçla kullanım oranı ise yüzde 72,8.