Kayıtiçine nasıl?
l Dünya Bankası’nın Türkiye Ülke Ekonomik Raporu çerçevesinde hazırlanan Kayıtdışılık Raporu’na göre ülkemizde gayrı safi yurtiçi hasılanın yüzde 33’ü kayıtdışı. (Bu kadarcık mı?)
l Çalışma çağındaki nüfusun yüzde 4’ünden azı, yani sadece 1 milyon 7 bin kişi gelir vergisi ödüyor.
l Hane Halkı Kayıtdışılık Anketi’nde “İnsanlar vergilerinin yüzde kaçının tamamını ödemektedir?” sorusunun yanıtı: Yüzde 4.
l Maliye Bakanlığı Gelirler Kontrolörlüğü açıklaması: 2009 yılında her 100 liralık gelirin 11.7 lirası beyan edildi.
l 2009 yılında istihdamdaki toplam nüfus 21.4 milyon. Bunun 9.2 milyonu kayıtdışı (yüzde 43). 2008’de bu oran yüzde 41,8’di.
l 2009’da kadın çalışanlar içinde kayıtdışılık oranı 2.5 puan arttı: Yüzde 55’ten yüzde 57,5’a çıktı.
l 2009’da 575 bin kadın işe girdi. Ama kayıtdışı kadın çalışan sayısı 463 bin arttı: Yüzde 80,5’u kayıtdışı istihdam edildi.
l 2009’da 303 bin erkek işe girdi. Ama kayıtdışı erkek çalışan sayısı 212 bin arttı: Yüzde 70 kadarı kayıtdışı istihdam edildi.
l Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan 12.3 milyon kişiden 3.1 milyonu (yüzde 25) kayıtdışı.
l İşveren olarak faaliyet gösteren 1.2 milyon kişiden 358 bininde (yüzde 28,6) sosyal güvenlik kaydı yok.
l Kendi hesabına çalışan 4.4 milyon kişinin 3 milyonu (yüzde 68) kayıtdışı. 2008’de bu oran yüzde 67,2’ydi.
l Kayıtdışı çalışanlar içinde en büyük grup: 2.8 milyon ücretsiz aile işçisi. Bunların yüzde 91,4’ünün sosyal güvenlik kaydı yok. Normal bir istihdam olanağı bulamayan bu kişilerin “ücretsiz aile işçisi” olarak tanımlanması ülkemizde işsizliğin boyutunu, olduğundan küçük gösteriyor.
