2 milyon twitter memuru

Çin’de 591 milyon internet kullanıcısını gözetlemek amacıyla 2 milyon kişi devlet memuru sıfatıyla çalışıyor. Bu bilgiyi, geçen Perşembe günü Beijing News, Çalışma Bakanlığı’na dayanarak yayınladı. Çok sayıda kişinin sosyal medyayı ve her türlü internet iletişimini gözetlemede çalıştığı biliniyordu ama bu konuda resmi bilgi yoktu. Şimdi artık biliyoruz. Memurlara verilen sıfat da pek görkemli: İnternet fikir analistleri…
Çin Yönetimi’nin resmi gazetesi Halkın Günlüğü şemsiyesi altında Çevrimiçi Kamuoyu Görüş İzleme Merkezi, bir tür düşünce üretim merkezi gibi çalışıyormuş. Bunun için de “halkın ne düşündüğünü” öğrenmeye ihtiyacı varmış elbette. Verisiz araştırma olur mu? Olmaz…
Google ve onun Çince benzeri Baidu’da her gün araştırma yapıldığı gibi, sosyal medya için de ayrıca “en aktif konu” (trending topic) nedir diye de bakıyorlarmış. Çin’de Twitter’ın kendi sitesi yerine Çinli versiyonları hizmette: Fanfou. Jiwai. Zuosa.
Bu, 2008’den beri “Çin ve internet” konusuyla ilgilenenlerin az çok bildiği bir şeydi. O yıl Mayıs depreminde hükümetten önce, deprem bölgesindeki Çinliler, durumu dünyaya twitter’la bildirdi. Deprem fotoğrafları flickr gibi sosyal medya sitelerinde yayınlandı. Çin Komünist Partisi binaları ayakta dururken, okul ve hastanelerin yıkılmasını Çin halkı dünyaya duyurmaya başlayınca ortaya çıkan dramatik görüntüler Batı basınına kadar ulaştı.
Bu sayfada gördüğünüz, New York Times’da ön sayfada yayınlanan fotoğrafta, bir yerel parti yöneticisi, inşaatlardaki sorumluluğunu halk önünde kabul ediyor ve onlardan af diliyor. Bu inanılmaz fotoğraf ve benzerleri Çin Yönetimi’nin bütün çabalarına rağmen Batı medyasına cep telefonlarıyla ulaştı.
Bu “rezalet” üzerine Yönetim, bir Şark Kurnazlığı düşündü: Blog başına 50 sent ödediği paralı blogcular buldu. Depremle (ve Yönetimle) ilgili olumlu haber/bilgi yazacak “bir kaç yüz bin” genci bilgisayar başına oturttu. Batılı kaynaklar, sayıyı 300 bin gibi tahmin etmişti. Eh, 2008’den 2013’e bürokratik gelişme sonucunda sayının 2 milyona çıkması (eğer bu “resmi” rakam gerçekse) normal.
Kamuoyu Görüş İzleme Merkezi’nin bu faaliyeti hakkında Çinli muhaliflerin yorumunda sıra: “Halkın vergisini maaş olarak alıyorlar, halkın sesini kısmak için.”
Ve son olarak, Washington Post’taki bir makalede, konuya Satürn’den bakan bir yorumcudan şu cümle: “Her ne kadar Yönetim, bu sistemi, sosyal medyayı kontrol için kurduysa da, halkın hangi konuda ne düşündüğünü de izliyor. Acaba bu, Çin’de demokrasinin gelişmesine yarar mı?”