2013’te sosyal ağlar resmiyetle örüldü

2013 yılında geliştirilen uygulamalar, kullanıcı özellikleri, içerikler ve  yıl içinde yaşanan önemli gelişmeler sosyal ağların çehrelerini ve etki alanlarını değiştirdi.

2013 yılı sosyal ağlar açısından özel ve bereketli oldu. Akıllı cihaz kullanımı ve internet erişimi yıl boyu artışını sürdürmeye devam edince, mobil alan da gelişmesini hızlandırdı. Mobil mecrada bu yıl geliştirilen milyonlarca program içindeki sosyal ağ uygulamaları, kitlesel anlamda gündelik hayatı en çok etkileyen yazılımlar oldu.
2013 yılında 45-54 yaş aralığındaki kullanıcılar da sosyal ağları kullanımı yaklaşık yüzde 50 oranında arttı. Neredeyse sadece gençlere yönelik olduğu düşünülen sosyal ağlar, kullanım alanları açısından da zenginleşerek sağlık, aile, pazarlama, eğitim, kariyer, müzik, görüntülü konuşma, anlık mesajlaşma, sohbet gibi niş alanlara yayıldı. İnsanların farklı gereksinimleri için üye oldukları sosyal ağları birbirinden ayrı yönetmek istiyor.
Ağ griye boyandı
Şirketlerin sosyal ağlara katılımı daha da hızlandı. Marka ve ürün bazında kullanılan sosyal medya hesaplarının yönetimi uzmanlara teslim edilince, kurumsal kimlikler için sorun olan “takipçilik” meselesi de etik ve özgürlük mecrasından taşındı ve sosyal ağdaki arkadaşlık mecburiyeti konusu, ciddiye bindi. Sosyal medyanın formal çerçeveye yerleşmesi, ağların rengini griye boyadı. Profesyoneller; önceki yıllarda tartışılan “patronların çalışanlarına arkadaşlık talebi göndermesi meselesini her düzeydeki çalışanın rahatsız olmasına karşın, kurumsal hesapların takip edilmesi yönünde geliştirilen sosyal medya politikalarıyla çözdüler. Bu bağlamda 2013 yılı kurumsal takiplerin baskısının yaşandığı bir yıl oldu.
“Ey twit alemi”
2013’te Türkiye’de sosyal ağlar halkla ilişkiler mecrasında dönüşürken, kurumsal katılımların artışını resmi katılımlar izledi. Danışmanların sözüne uyarak halka yakın ve sevimli görünmek isteyen politikacılar sosyal ağlara akın etti. Güvenli sularda yüzmeyi tercih eden isimler “resmi” hesaplar açarak, beylik laflar ve suya sabuna dokunmayan iyilik dolu temenniler paylaştılar. Ağları, halkla ilişkiler amacıyla kullanan kurum ve kişiler; stratejisiz ve dengesiz kullanımlarıyla sosyal medya krizlerine yol açtılar. Bazı politikacılar fenomen olurken, bazıları kendi kendine çalışan sahte ve robotik ağlar kurdu.
Toplumsal Olaylara Müdahale Ağı
Türkiye’de 2013’e damgasını vuran Gezi Parkı Olayları çerçevesinde sosyal ağlardaki kişisel hesaplar, bireyleri haber kaynağı haline getirdi. Sosyal ağlarda, bilgi akışı sağlama misyonu ve sorumluluk bilinciyle demokratik platformlarda içerikler paylaşıldı. Sosyal ağları Gezi Parkı Olayları süresince; anlık bağlantı kurma, yayın yasağına karşı haber akışı sağlama, forum oluşturma gibi dünya çapında çok güçlü bir etki oluşturdu. Ağın olaylardaki güçlü rolü, sivil demokrasiye katılımın mümkün olduğunu ve politikanın ekran ardında kalmayabileceğini gösterdi. Haklayıcı gruplar anti demokratik eylemlere karşı, resmi tanımlanan kişisel ve kurumsal ağ hesaplarını ele geçirdiler. Misilleme mesajları ve hareketleri devam etti. Olaylar esnasında kaydedilen video içerikleri sosyal ağlar aracılığıyla paylaşılabildi. Türkiye’de Fazıl Say Twitter’daki bir paylaşımının dini değerleri alenen aşağılama gerekçesiyle 10 ay hüküm giymesi sosyal medyanın yasal uygulamalarıyla ilgili soru işaretlerini doğurdu.
Video yolla
2013 yılında sosyal ağlarda paylaşılan içerik türü de değişti. Sosyal ağlarda video izleme eğilimi ve görüntülü iletişim tercihleri artınca ortalama 5 dakikalık video içerikleri 2013’ün egemen paylaşım türü oldu. Video, yılın en hızlı gelişen reklam mecrası olurken, aylık tekil ziyaretçi sayısı 1milyardan fazla olan YouTube bu alanda birinciliği korudu.
İnsanlar balon patlatmayı sevdi
Geçtiğimiz yıllarda FarmVille ve benzeri yetiştirme oyunlarının yaptığı bağımlılık etkisini bu yıl balon patlatma ve şeker dizme tipi oyunlarda gördük. İnsanların ellerinden bırakamadığı Candy Crush Saga, gerçek anlamda bağımlılık yarattı. Sosyal ağlarda oyunlar puan, oyun içi hediye, yetkinlik, seviye atlama, yardımlaşmalar gibi oyun içi etkinlikler amacıyla kullanıcıların sosyal ağlarıyla bağlantı kurmasını istiyor.
Sosyal ağlarda rakamlar
1.19 milyardan fazla kullanıcı olan Facebook, geçen yıla oranla yüzde 4 genişledi ve belirgin biçimde mobil kullanımına kaydı. Yüzde 60 oranında mobil cihazlardan kullanılan sosyal ağda günde en az 350 milyon fotoğraf yükleniyor. Sosyal ağların istatistiki değerlerinde, toplam üye sayısı yanıltıcı olabiliyor zira Facebook’u yakından takip eden Twitter’ın 500 milyondan fazla üyesinin sadece 288 milyonu aktif kullanıcı. Benzer şekilde LinkedIn de de üyelerin çoğu sadece arada bir ağa giriyor.
Twitter’da günde en az 400 milyon tweet paylaşılıyor. Google Plus, mobil uygulamaların ve kullanıcı oturumlarının aktivasyonları sayesinde düşünüldüğünden daha geniş bir sosyal ağ. Kullanıcı sayısını yüzde 35 artıran GooglePlus 2013 yılının en hızlı büyüyen sosyal ağı oldu. 343 milyondan fazla aktif kullanıcısı olan Plus’ın toplam kullanıcı sayısı 500 milyondan fazla.
İnstagram fotoğraf paylaşımına dayalı daha niş bir sosyal ağ olmasına karşın, 130 milyonu aşkın üyesi var. İlk kez bu yıl reklam alan İnstagram’da saniyede 8 bin kişi bir fotoğrafı “beğeniyor”. Geçen yıl ciddi bir büyüme gösteren Pinterest bu yıl Türkçe yayın yapmaya başladı ve yüzde 70’i kadınlardan oluşan yaklaşık 70 milyon üyeye ulaştı. Kullanıcıların aynı yönetmeyi tercih ettiği ağlardan biri olan Pinterest kullanıcıların yüzde 94’ü Facebook hesaplarıyla bağlantı kurmuyor.

2013 sonunda sosyal ağ üye sayılarındaki tablo;
• Facebook 1.19 milyar, Twitter, Candy Crush Saga ve iTunes’un 500’er milyon,
• Skype, iCloud, Google Plus, Tagged 300’er milyon
• Linkedin 259, Tumbler 216, Dropbox 200, Viber 200, Instagram 150, Tango 150, Kakao 120, Kik 90, Vimeo 100 ,Flickr, Momo 80, MyHerritage 75, SlideShare 60, Foursquare, Vine 40, Deezer, DevianArt