2025’te öne çıkacak ödeme trendlerine bakış
Dijital ödeme şirketlerinden Visa, 2025 yılında ödeme ekosistemini şekillendirecek altı ana trendi açıkladı. Bu trendler, yapay zekâ destekli dolandırıcılık önleme yöntemlerinden, dijital kimlik doğrulama çözümlerine kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Ödeme ekosistemi hız, güvenlik ve kolaylık sağlayacak şekilde gelişirken bu süreçten hem tüketiciler hem de işletmeler faydalanıyor. Visa Türkiye Genel Müdürü Samile Mümin, “Dijitalleşme her geçen gün ilerlerken, dijital ödeme seçenekleri de artmaya ve gelişmeye devam ediyor. Önümüzdeki dönemde, ödeme ekosisteminde dijitalleşmenin hız kesmeden devam edeceğini, daha esnek ve tüketici tercihlerine göre şekillenebilen seçeneklerin yaygınlaşacağını öngörüyoruz. Bu süreçte yapay zekâ da güvenlik açısından yeni imkânlar sunuyor” dedi.
Yapay zekâ koruması: Visa’nın paylaştığı 2025 öngörülerine göre yapay zekâ, ödeme deneyimlerinin kişiselleştirilmesinde ve dolandırıcılıkla mücadelede yetkinliklerinin gelişmesinde oldukça önemli bir rol oynayacak. Derin öğrenme algoritmaları geliştikçe, işlem modellerini analiz etme ve potansiyel riskleri gerçek zamanlı olarak tespit etme yetenekleri gelişecek. 30 yılı aşkın bir süredir ödemelerde yapay zekâ teknolojisini odağına alan Visa, son on yılda yapay zekâ ve veri altyapısına 3,3 milyar dolar yatırım yaptı. 2024’te ise Visa Protect’in yapay zekâ destekli yeni katmanlarını, Visa ağı içinde ve dışında gerçekleşecek işlemlerde dolandırıcılığı önlemek adına, anlık para transferleri ve kartlı e-ticaret ödemeleri için kullanıma sundu. Visa, ödeme ekosistemini daha güvenli ve daha pürüzsüz hale getireceğini öngördüğü yapay zekâya yönelik çalışmalarına 2025’te ve ilerleyen yıllarda da öncelik vermeye devam edecek.
Dijital kimlik: Şifreler, güvenlik soruları, hatta kart numaraları uzun zamandır kullanılıyor. Dolandırıcılar ise sıklıkla kullanıcı şifrelerini ve kart numaralarını ele geçirmeyi hedefliyor. Ancak Visa, önümüzdeki dönemde bu alanda değişimlerin olacağını belirtiyor. 2025 yılında kimlik doğrulama süreçlerinde yüz tanıma, parmak izi veya diğer biyometrik veriler gibi son derece güvenli kimlik bilgilerinin kullanımı öne çıkacak. Bunun sonucunda ise geleneksel şifrelerin kullanımı azalırken, kullanıcılara daha yüksek oranda güvenlik sağlanabilecek. Visa’nın Visa Payment Passkey gibi ürünleri de bu teknolojiyi kullanıyor. Visa Click to Pay’in dünyada ilk biyometrik kimlik doğrulama ile olan uygulamasını Katar’da hayata geçiren Visa, kimlik doğrulamasında biyometrik verilerin kullanılmasının ödeme sürecini daha güvenli hale getirdiğini vurguluyor. Biyometrik verilerin, en iyi veri gizliliği, siber güvenlik ve yapay zekâ yönetişim uygulamalarıyla uyumlu olarak kullanılması gerekliliğinin de altını çiziyor.
Anlık ödemeler: Visa’nın, 2025 yılında yaygınlaşacağını öngördüğü bir diğer ödeme trendi ise anlık ödemeler. Bu trend, dünyanın en büyük ekonomilerindeki önemli gelişmelerle de destekleniyor. Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası (FED), 2025’in mart ayında uluslararası çapta kabul gören finansal bilgi alışveriş standardı ISO 20022’ye geçiş yapmaya hazırlanıyor. Bu adım ile FED tarafından geliştirilen anlık ödeme platformu FedNow yaygınlaşırken, finansal kurumlara, işletmelere ve bireysel kullanıcılara 7/24 anında ödeme imkânı sunulacak. Avrupa’da ise Avrupa Tek Ödeme Alanı (SEPA) tarafından geliştirilen Anında Kredi Transferi Programı, Avrupa Birliği sınırları içinde Euro işlemlerini kolaylaştırırken, yaygın hale getirecek. Ancak, bu ilerlemelere rağmen, anlık ödeme ağlarını bağımsız olarak yönetmeye çalışan yerel yönetimler, dolandırıcılık, güvenlik açıkları ve uluslararası işlemlerde bazı eksiklikler gibi sorunlarla karşı karşıya kalabiliyor. Visa, özel sektörle kurulacak iş birliklerinin sağlayacağı uzmanlığın ve kaynakların güvenliği, entegrasyonu ve uluslararası işlevselliği artırmada önemli bir rol oynayacağını vurguluyor.
Anlık para transferlerinde güvenlik: Visa, kart tabanlı ödemelerin, kartsız ödemelere kıyasla daha güvenli olduğunu vurgularken anlık para transferleri (A2A ödemeleri) ile tüketicilerin daha fazla ödeme yöntemine sahip olacağını öngörüyor. Anlık ödemeler tüketiciler tarafından giderek daha fazla tercih edilirken, dolandırıcıların da radarına giriyor. Visa ise bu alanda Visa Protect gibi gelişmiş araçları kullanıma sunarak, dolandırıcılığı azaltmaya ve anlık ödeme ağlarını daha güvenli bir hale getirmeye destek oluyor.
Gömülü finans yaygınlaşıyor: Visa, gömülü finansın 2025 ödeme trendleri arasında önemli bir yer tutacağını öngörüyor. Gömülü finans, üçüncü taraf finansal ürün ve hizmetlerinin, finansal olmayan dijital platformlara entegre edilmesi anlamına geliyor. Ödeme çözümleri, özellikle işletme ekosistemine giderek daha fazla entegre oluyor. Visa, gömülü finans kredi ürünlerinde ve gömülü finans ödeme çözümlerinde de bir artışın görüldüğüne işaret ediyor. Visa’ya göre, gömülü finans doğru şekilde uygulandığında dört açıdan fayda sağlıyor. Bu hizmetleri sağlayan şirketler dağıtım maliyetlerini düşürürken, tüketiciye kolay erişilebilir şekilde bu ürünleri sunan şirketlerin tercih edilme oranında artış gözlemleniyor. Platform etkileşimlerinde de önemli ölçüde artış dikkat çekiyor. Tüketiciler ise tek bir platform üzerinden finansal hizmetlere kolaylıkla erişim imkanına sahip oluyor.
Uluslararası ödemeler yükselişte: Visa’nın 2025 yılında ön plana çıkacağını öngördüğü ödeme trendleri arasında uluslararası ödemeler de yer alıyor. Uluslararası para transferleri geleneksel olarak büyük ölçüde şirketler arası (B2B) olmasına ve genellikle geleneksel bankalar tarafından yürütülmesine rağmen, küreselleşme ve artan küresel ticaret dinamikleri bu durumu değiştiriyor. Tüketicilerin ve KOBİ’lerin dünya genelinde kişiden kişiye para transferine duyduğu ihtiyaç arttıkça, mevcut sistemlerin karmaşıklığı, yüksek maliyeti, şeffaflıktan uzak yapısı ve yavaş işlemesi gibi eksiklikler daha belirgin hale geliyor. Visa’ya göre, anlık ödeme ağlarının geliştirilmesi, uluslararası ödemelerde devrim niteliği taşıma potansiyeline sahip. Ancak bunun için birden fazla para biriminde işlemi destekleyen, yerel ağlarla entegrasyonu mümkün olan küresel anlık para transferi ağlarına ihtiyaç var.
