ÜST YÖNETİMDEN BAŞLAYAN FARKINDALIK
Dijital dönüşüm şirketlerin sahibi, patronu ya da üst yönetim düzeyi tarafından baştan sona yönetilmesi gereken bir iş dönüşüm süreci. Yani üst yönetimin isteği, liderliği, desteği ve yönetimiyle yürütülecek olan topyekün bir değişim dönüşüm işi. Üst yönetim, 'Dijital dönüşüm benim işim değil, bu işten anlayan teknik bir yönetici ve kadro belirlerim, onlar bana rapor ederler' mantığıyla yaklaştığı zaman, bu projenin başarısızlığa uğrayacağı açık.
Her şeyden önce üst yönetim, şirketinin tüm departmanları ve çalışanları arasında, dijitalleşmenin önemi konusunda güçlü bir farkındalık geliştirmiş olmalı. Ardından, şirketinin kurumsal stratejilerine uyumlu bir dijital yol haritası belirlenmesi için öncülük etmeli. “Başlangıçta dijital stratejilerin belirlenmesi ile başlanabilir, ancak üst yönetimin nihai hedefi, dijital dönüşüm temelli yepyeni bir iş stratejisi oluşturulması olmalıdır” yorumunu yapan İşNet Genel Müdür Yardımcısı Aytül Sepetçi’ye göre,bunun için üst yönetimin dijital dünüşüm ile ilgili olarak hem iş hem de teknik tarafta uzman danışmanlık hizmeti alması önemli bir öncelik.
Üst yönetim dijital dönüşüm için CIO’larla birlikte mutlaka CDO’ların (Chief Digital Officer) da görev almasını sağlamalı. “Halen bazı şirketlerde teknoloji alımının CFO’ların onayından geçtiğinden hareketle üst yönetimin, bu görevde olan kişilerin stratejik teknoloji yatırımları, şirket satınalma, işbirliği kararlarında etkin rol oynamalarını sağlamaları gerek. Aynı zamanda yönetim kurulunda, teknolojik değişimi ve etkilerini bilen en az bir veya iki danışmanı görevlendirmeli” önerisini yapan Aytül Sepetçi, hatırlatmadan geçmedi: “Dijital dönüşümün şirketin tek başına yapacağı bir çalışma olmayacağı gerçeğinden hareketle üst yönetim tüm ekosisteminin (iş ortakları, tedarikçiler, devlet, finans kurumları, müşteriler vs) de dijital dönüşüm sürecine dahil olması için çaba harcamalı. Yine şirket içerisinde projeyi besleyecek inovasyon birimi, Ar-Ge departmanları kurulmasına öncülük etmeli.”
Teknoloji, bir gider kalemi değildir
Patronlar ya da üst yönetimin teknoloji yaklaşımlarında öncelik; şirketleri için en son teknolojiyi almak değil, şirketin hedef ve gelecek planlarına ve dijital dönüşümüne uygun fiyat/performansı en iyi yeni teknolojilere yatırım yapmak kritik öneme sahip. “Şirketlerinde CIO ve CDO görevini üstlenen yöneticilerinin yeni teknoloji yatırımları konusundaki önerilerini dikkate alarak onları desteklemeli, aynı zamanda da yatırımın geri dönüşü konusunda takipçi olmalı” bilgisini veren Aytül Sepetçi, ekledi: “Patronlar teknolojiyi bir gider kalemi olarak görmemeli, tersine şirketlerinde maliyeti düşüren, verimliliği yükselten, çalışanların performansını artıran, müşteri beklentilerine hızla yanıt veren sistemler olduğunu düşünerek akılcı yatırımlarda bulunmalı.”
Etkin bir yönetişim modeli oluşturulmalı
Dijital dönüşümü bir gemiye benzetirsek; şirketlerin patronları yani üst yönetimi geminin büyüklüğü ve kalitesi, rotası, sağlamlığı, taşıma kapasitesi, taşımadan elde edilecek gelir hedefi gibi unsurlara karar vererek satın alma kararını onaylar denilebilir. Gemiyi yola hazırlayacak ve çıkaracak olanlar ise kaptanlar. Şirketlerde dijital dönüşüm yol haritasını uygulayacak olan kaptanlar da birinci ve ikinci kaptanlar, yani CIO'lar ve CDO'lar. Bu benzetmeyi yapan Aytül Sepetçi, yorumunu şöyle detaylandırdı:
“CIO'ların en önemli görevleri arasında dijital dönüşüm için gerekli tüm teknolojik dönüşüm araç ve gereçlerin optimum bir şekilde belirlenmesinin yanı sıra daha da önemlisi, şirketin iş stratejilerini sahiplenerek bu stratejileri teknolojik dönüşüme uyarlamak; süreçleri, iş akışlarını, servisleri, hizmetleri, ürünleri, müşterileri, çalışanları vs. dijital dönüşüme hazırlayacak ve geçirecek eğitim ve eylem planlarını oluşturmak. Yanı sıra görevleri arasında satıştan satın almaya, üretimden pazarlamaya, kalite kontrolden mali yönetime kadar şirketin her iş biriminde aynı dili konuşan ve birbirine bağlı bir dijital sinir ağı oluşturmak da sayılabilir. Bilgi temelli strateji oluşturma prensibinden hareket ederek CIO'ların bir diğer görevini, her türlü iç ve dış veriyi analiz edecek veri yönetimi iş modelini kurgulamak olarak söyleyebiliriz. Böylelikle patronlarının geleceği görme ve karar alma süreçlerini iyileştirmiş olacaklar. Tüm bunları yapabilmesi için de CIO'nun üst yönetim ile etkin bir yönetişim modeli oluşturması şart. CDO'ların görevi ise yeni teknoloji trendlerini takip ederek, şirketinin dijital resmini çekip bu resimdeki eksik, yanlışları tamamlamak ve güncellemelerde bulunmak. Şirket içinde dijital dönüşümü başlatmak, şirketin tüm bölümlerini bu alana adapte etmek de arkasından gelen bir başka görev tanımı. Aynı zamanda süreçler ve iş akışları ile bireyler (yöneticiler, çalışanlar ve müşteriler) arasındaki dijital bağlantıların haritasını çıkararak çalışma prensiplerini belirlemeleri gerekir. Bir başka görevi de dijital proje geliştirmek; dijital alanda çalışanlarına yol göstermek, yeni fikirlerin ortaya çıkmasını sağlamak diyebiliriz. Tüm bunları yaparken de veri analitiği sayesinde her alanda verimliliği takip edip, yeni yatırımların getirisini ölçmek de CDO'ların önemli görevleri arasında.”
