Fransa, Türkiye’de girişimciler arıyor
Avrupa’nın teknoloji merkezi olmak isteyen Fransa, yatırım yapmak isteyen yabancı teknoloji şirketlerine önemli avantajlar sunuyor. Bu yolda Türkiye’nin de potansiyelinden faydalanmak istiyorlar.
Handan Aybars
Fransız Ticaret Müşavirliği’nin konuğu olarak Gaming İstanbul 2018 Fuarı’nı (GIST 2018) ziyaret eden Fransa Ulusal Sinema ve Animasyon Merkezi (CNC) Video Oyunları Yöneticisi Lionel Prévot ile bir araya gelme imkanı bulduk. 2002- 2004 yılları arasında Fransız Kültür Bakanlığı’nda Kabine Başkanı olarak görev alan Prévot, 2004’ten beri CNC bünyesinde video oyunlarını destekleyen bölümün başkanlığını yürütüyor. Video Oyunu Yardım Fonu kapsamında destek amaçlı uygulamalar üzerine çalışan Prévot, video oyunu yaratım alanında uygulanan vergi kredileri için gelen başvuruları da değerlendiriyor.
Video oyunu geliştiren şirketlerin kullanabildiği vergi kredisi (CIJV) ile Video Oyunu Yardım Fonu (FAJV) gibi destek mekanizmalarının önemine işaret eden Lionel Prévot’nun verdiği bilgiye göre, Video Oyunu Yardım Fonu, 14 yıl içinde video oyunu geliştiren şirketlere 60 milyon avroluk destek sundu. Vergi kredisi tarafında ise oyun geliştirici şirketler, yıl ve oyun başına toplamda 6 milyon avro sınırının içinde kalmak şartıyla, oyun yaratım maliyetlerinin yüzde 30’unu vergiden düşebiliyorlar.
Bu işin ‘oyun’ tarafındaki potansiyeli. Ancak Lionel Prévot’nun paylaştığı bilgiler, ülkenin bir bütün olarak BT’deki potansiyelini de ortaya koyuyor. Örneğin Google, Paris’teki ofisine ek olarak Fransa’nın çeşitli bölgelerinde 4 ofis daha açacak. Ayrıca, yapay zeka Ar-Ge ofisi de gündemde. Facebook’un ise 2015’ten bu yana Paris’te bir yapay zeka ofisi var ve Fransa’daki Ar-Ge ekibini büyütmek üzere yatırım yapacak. Paris bölgesi, dünyanın en büyük iş geliştirme merkezlerinden birine de ev sahipliği yapıyor. “La Halle Freyssinet’te (Paris 13. bölge) bin startup için ayrılmış 34 bin m² ortak çalışma ve ofis alanı mevcut” bilgisini veren Lionel Prévot, devam etti: “Şu anda Fransa’da 12 binden, Paris’te 8 binden, finansal teknolojiler alanında binden fazla start-up faaliyet gösteriyor. 2016 yılından bu yana Fransa’ya 50 yabancı start-up şirket yatırım kararı aldı. 2017’de de buna 70 tane eklendi.” Fransa’nın oyun başta olmak üzere BT adına hedeflerini, sunumlarını ve stratejisini Lionel Prévot ile konuştuk:
Fransa, oyun pazarına yatırım yapmak isteyen Türk girişimcilere ve Türk şirketlerine ne gibi destekler sunuyor? Neden Türkiye?
Video oyun alanında yatırım yapmak isteyen girişimciler, Fransa’da yerleşik bir şirket kurmak şartıyla bazı teşvik ve indirimlerden yararlanabiliyorlar. Şirket yerli sermaye ile kurulabiliyor ancak, şirket yönetimdekilerin çoğunun Fransa veya Avrupa Birliği (AB) vatandaşı olması şartı aranıyor. Bu alanda verilen desteklerden en bilineni videonun yaratım sürecinde veya prodüksiyon öncesinde kullanılan Video Oyunu Yaratım Kredisi (CIJV). Oyun geliştirenler bu süreçte oluşan masraflarının yüzde 30’unu vergiden düşebiliyorlar. Video pazarını teşvik etmek için sunulan bir diğer destek ise Video Oyunu Yardım Fonu (FAJV). FAJV, kuruluşundan bu yana 14 yıl içinde oyun geliştiren şirketlere 60 milyon avroluk destek sağladı. Şirketler, sanatsal ve ticari bazlı hazırlanan video oyun projeleri için de bu fondan yararlanabiliyor.
Oyun pazarı gerek kıta Avrupa'sında gerek Fransa özelinde nasıl bir konuma sahip? Küresel yatırımcı ve girişimci ilgisini nasıl değerlendiriyorsunuz?
2017 yılı rakamları baz alındığında, dünya video oyunları pazarı toplam ciroda 80 milyon avroluk büyüklüğe sahip. Avrupa’ya baktığımızda ise her biri 4 milyon avroluk ciro ile üç önemli ülke dikkat çekiyor: İngiltere, Almanya ve Fransa. Her ülkenin pazarda güçlü olduğu alanlar farklı. Kimi oyun platformlarındaki satış rakamları ile, kimi satışa çıkan oyun sayısı ile öne çıkıyor.
Fransa'da oyun pazarı özelinde Ar-Ge çalışmaları nasıl şekilleniyor? Fransa'nın oyun sektöründe Ar-Ge başlığında odaklandığı temel konular neler?
Fransa’daki Ar-Ge faaliyetleri çok ciddi bir vergi kredisinden faydalanıyor. Ayrıca, Fransa Ulusal Sinema Merkezi (CNC) ve ulusal yatırım bankası Bpifrance’ın ortak oluşturdukları RIAM adında bir maddi destek var. RIAM; video geliştirme, işleme, dağıtım ve görüntü yayınlama alanlarındaki şirketlerin Ar-Ge programlarını finanse etmek amacıyla veriliyor. Özellikle Ar-Ge açısından video oyunları sektörüne baktığımızda, ilk dikkat çeken teknolojiler sanal gerçeklik (AI) ve artırılmış gerçeklik (AR). Yapay zeka sektörü de desteklenen diğer bir alan olarak karşımıza çıkıyor.
Gerek 2018 yılı gerekse orta vade için Fransa'da oyun sektörünün nasıl bir gelişim sergilemesini, küresel pazarda nasıl bir konuma sahip olmasını bekliyorsunuz? Sizler bu yolda daha ne gibi destekleri ve mekanizmaları şirketlere ve girişimcilere sunacaksınız?
Oyun sektörü, kullanılan platformlar ve oyun deneyimi olduğu kadar, kullanılan ekonomik modeller açısından da büyümeye ve gelişmeye çok açık bir sektör. Hem inovasyon açısından hem de kullanılan iş modeli açısından bu sektör büyük bir değişim ve dönüşümle karşı karşıya. Fransa Ulusal Sinema Merkezi’nin (CNC) bu alanda sağladığı destek artarak devam edecek. Bu amaçla, eskiden video oyunu yaratım sürecinde şirketlere uygulanan vergi avantajı yüzde 20’den yüzde 30’lara yükseltildi.
