Nano boyutta boya savaşları
Fransız ressam Yves Klein (1928-1962) öyle bir mavi arıyordu ki daha önce “öyle” bir mavi olmamış olsun. Bu iş için Paris’te ressamlara kuşaklar boyu malzeme ve boya satmış Adam Montparnasse şirketiyle işbirliği yaptı. Adam’a nasıl bir mavi istediğini anlattı. Onun yarattığı “yeni” mavinin patentini Klein, 1960’da kendi adına aldı. Bu mavi, International Klein Blue oldu. Sanatçının, 1962 Cannes Film Festivali töreninde kalp kriziyle biten kısacık yaşamından kalan bu mavili eserleri, göz kamaştıran, “bakılamayacak kadar” mat şahane, başka bir dünyadan gibi bir mavidir.
Bugün, nanoteknoloji sayesinde “olabilecek en siyah” da var artık. NanoSystem adlı İngiliz şirketinin (askeri amaçlı ürettiği) Vantablack adlı bu siyah, o kadar mat ki üzerine düşen ışığın yüzde 99.96’sını emiyor. Üç boyutlu bir zemine sürülünce, boyutlar kayboluyor.
Bu süper boyaya “boya” demek zor: Kaplama malzemesi demek daha uygun. Üzeri kaplanacak şeyi, üretici firmanın teknisyenleri kaplıyor. Çabuk alev alan tehlikeli bir madde. Her isteyen kullanamıyor.
Bu tuhaf, ama çok işe yarayacak malzeme ilk kez sivil amaçlı olarak geçen ay Güney Kore’de yapılan olimpiyatlarda bir binada kullanıldı. Burası, Hyundai’nin ürünlerini tanıttığı pavyonuydu: Bir ambar/depo gibi… Hyundai, ileri teknolojik araçlarını, ürünlerini, yine ileri teknolojik bir dekorasyonla tanıttı. Yeni boya/kapmala, ışığı o kadar çok emiyordu ki, binanın ayrıntıları dışardan “görülemiyordu”. İşte tam askeri amaçlı bir kamuflaj malzemesi. Zaten düzinelerle inovasyon, askeri/savunma amaçlı yapılmadı mı taa eski çağlardan beri? Değişen bir şey yok.
Mimar Asif Khan, Hyundai binasında neden böyle bir orijinallik yaptığını “Dikkati üzerimize çekmek için” diye açıklamıyor elbette (esas gaye elbette o!), ama şöyle diyor: “Uzayın derinliklerine açılan bir pencere yaptık.” Hyundai açıklaması da şöyle: “Yakıt pillerimizdeki hidrojenin uzaydan kaynaklandığını temsil ediyoruz.” İki açıklamada da uzay var. Uzayın kapkaralığına yeni boya/kaplama uygun. Zaten bu kapkara boya, uzaydaki bir kara delik gibi. “Görülmüyor.” İngiliz Guardian gazetesi, “Dünyanın en karanlık binası sizi yutmaya hazır” diye yazdı.
1,200 metre kare alanda, 10 metre yükseklikteki bina için Vantablack VBx 2 adlı bir başka model boya/kaplama üretildi: Daha “az” kapkara! Olimpiyatların yapılacağı iklim koşullarına uyacak, sıfırın çok altındaki soğuğa dayanacak, inşaat sırasında güvenle kullanılacak bir başka model.
Vantablack ilk kez üretildiğinde, ünü dünyayı tutmuş plastik sanatçı Anish Kapoor, “Bunu sadece ben kullanayım” diyerek kullanım haklarını satın aldı. Bu, sanat dünyasında alay ve itirazla karşılandı. Bunların başında gelen İngiliz sanatçı Stuart Semple, aynı teknolojiyle “en ultra floresan pembe” boyayı icat etti. Ayrıca “Black 2.0” adını verdiği bir kapkara/simsiyah pigment daha yaptı. Bakalım, en bembeyazı kim icat edecek?
