Büyük veri ekonomik bir değer ama veri paylaşmayı bilmiyoruz!
‘Büyük Veri ve Uygulamaları Konferansı’; 26 Haziran’da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) ev sahipliğinde, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan’ın da katılımıyla gerçekleştirildi.
Konferansa; Bakan Yardımcısı Sayan’ın yanı sıra BTK Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu, Bilgi Güvenliği Derneği (BGD) Başkanı Ahmet Hamdi Atalay ve sektör temsilcileri katıldı. Sayan, sosyal medya şirketlerini şeffaf olmadıkları için eleştirdi ve uyarılarda bulundu. Küresel sosyal medya platformlarının zaman zaman mahkeme kararlarına uymadıklarının ve yapılan uyarılara rağmen yasadışı içeriklere yer vermeye devam ettiklerinin altını çizen Sayan, “Hiçbir şeyin izi yok, her şey tamamen karanlıkta. Bıraktığı etki, bu insanları hedeflemede kullanılan veriler, reklamları verenler, harcanan para veya nereli oldukları hakkında hiçbir bilgimiz yok” açıklamasını yaptı.
Sayan, “Milyonlarca kullanıcısı olan, Türkiye’de milyonlarca dolar para kazanan şirketler ne kadar vergi ödüyorlar? Türk insanın verilerini kimlerle paylaşıyorlar? Türkiye’de kaç çalışanları var? Türkiye’de temsilcileri var mı, yoksa da niçin burada temsilcilik açmaya yanaşmıyorlar?” sorularını gündeme taşıdı. “Manipülatif kampanyalara izin verildiğinden ve insanların özel hayatına saygı duyulmadığından bahseden Sayan, “Bazı ülkelere tanınan ‘Unutulma hakkı’ ülkemize verilmiyor. Sosyal medya şirketlerine buradan bir kez daha uyarıda bulunmak istiyorum. Kişisel verileri işleyerek kullanıcı eğilimlerine göre içerik gösterme politikalarını açık ve şeffaf bir şekilde ortaya koymaları ve bu konuda ülkeleri bilgilendirmeleri gerekiyor. Teknolojinin bir suç mahalli haline gelmesine seyirci kalamayız. Buna izin vermeyeceğiz, gerekenleri de yapacağız” şeklinde konuştu.
İnovasyona açılan kapı
Büyük verinin günümüzün en güçlü BT varlıklarından olduğuna dikkat çeken Sayan, “Büyük veri önemli bir ekonomik değer olarak karşımıza çıkıyor. Bu alanda yöneticilik yapanların sorumlulukları çok büyük. Daha iyi, hızlı ve bilinçli kararlar almadığımız sürece bilgiyi elimizde barındırmanın hiçbir anlamı yok” değerlendirmesini yaptı. ‘İnovasyona Açılan Kapı – BTK BAB’ı tanıtan Sayan, şunları kaydetti: “Bilişim Sistemleri Dairesi tarafından BTK himayesinde açılan BTK BAB, ‘Büyük Veri’ ve ‘Yapay ‘Zekâ’ alanında çalışan uzman, akademisyen ve bilim insanlarına altyapı ve yazılım servisi hizmetlerinin sağlanmasını amaçlamakta.”
Ömer Abdullah Karagözoğlu da büyük veriyi elinde bulunduranların, önemli üstünlük sağlayacağının altını çizerek “BTK olarak, kişisel verilerin güvenliği konusunda çeşitli düzenlemeler yapıyor ve işletmecilerimize bununla ilgili birtakım yükümlülükler getiriyoruz. Yaptığımız denetimlerde de bu hususlara özellikle dikkat ediyoruz” dedi.
BGD’nin küçük ama etkili bir dernek olduğunun altını çizen Hamdi Atalay, “Türkiye’nin verilerini anonimleştirerek hayata geçirmeyi savunuyoruz” ifadesini kullandı ve “Ürün geliştiriyoruz, onu veriyle besleyemiyoruz. Veriler, belli kurallar çerçevesinde araştırmacılara, üniversitelere, endüstriye açılmalı” değerlendirmesini yaptı.
Ulusal veri üretme döngümüz bulunmuyor
Gazi Üniversitesi MF Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu, ‘Büyük Veri Uygulamaları ve Türkiye’ başlıklı sunumunda; “Dünya, verinin hatta mahremiyetin bile açık olanını konuşuyor” ifadesini kullandı ve “Açıklığa ne kadar hazirız?” sorusunu yöneltti.
Sağıroğlu, “Açık kaynak fikrine de hazır olmamız gerekiyor. Araştırmak için altyapı ve veri gerekiyor. Veri olmazsa hiçbir şey olmaz. Veriyi paylaşmayı bilmiyoruz. Kendi algoritmalarımızı geliştirmek zorundayız. Amerika’nın verisiyle çalışırsam ona hizmet etmiş olurum” yorumunu yaptı. Dijitalleşmeyi hayatımızın her evresine koymamız gerektiğini vurgulayan Sağıroğlu, “Ulusal veri üretme döngümüz bulunmuyor. Veri ve araştırma olmadan toplumun gelişmesi mümkün değil. Anonimleştirme algoritması geliştirdik; yakında sunacağız. Üretmek için veriyi işlemek, yeni veri üretmek durumundayız. Veriye saygı da duyacağız, araştırma da yapacağız. Elde tutulan veri, işe yaramıyor. Politika ve stratejilere ihtiyacımız bulunuyor. DergiPark Akademik, araştırmacılara ücretsiz sunulan bir dünya başarı hikâyesidir. İş birliği gerçekten çok önemli” şeklinde konuştu.
