Phorm: “İnternetin hainleri”
Bu sözleri ben söylemiyorum, “internetin babası” olarak adlandırılan “Sör” Tim Berners-Lee, “Phorm” için söylüyor. Yani, İngiltere’de geliştirdiği, “deep packet inspection” (DPI) üzerine kurulu “webwise” teknolojisi, BT, Virgin Media ve TalkTalk gibi büyük İSS’ler tarafından kullanıldığında ciddi mahremiyet tartışmaları koparan ve sonunda tüm müşterilerini kaybederek bir AB Parlamentosu kararıyla ülkeden dışlanan Phorm şirketi ve onunla çalışarak “kullanıcılarının güvenine ihanet eden” İSS’ler için kullanıyor bu tanımı. Ve ekliyor: “Eğer kullandığım İSS Phorm gibi bir DPI sistemini içeriyorsa hemen başka bir İSS’e geçerim” (http://goo.gl/Vr0V7 ; http://goo.gl/htcJW).
Phorm, kullanıcıların internet kullanımlarını izleyip fişleyerek onları profilleyen ve böylece reklam amaçlı “davranışsal hedefleme” veri bankası oluşturan bir şirket. Ama bunu yaparken kullandığı DPI teknolojisi ve kullanıcıların kimlikleriyle kullanım fişlemeleri arasında kurulan doğrudan bağlantı, şirketin uygulamalarını gerek ABD gerekse AB mahremiyet ve kişisel veri düzenlemelerine aykırı hale getiriyor. Nitekim şirketin ürünleri önde gelen virüs önleme sistemlerince “kötü amaçlı yazılım” olarak algılanıyor. Bu yüzden, önce ABD’den, sonra da AB’den kovulan Phorm, benzeri bir kaderi Güney Kore’de de paylaştıktan sonra, Brezilya ve Türkiye gibi, maalesef mahremiyet ve kişisel veri koruması bakımından “Vahşi Batı” düzeyinde seyreden ülkelere göç etmiş görünüyor. Nitekim, TTNet ile bir ortaklık kuran şirket, içinde “Phorm” adı geçmeyen, ama elde edilen veriyi yurtdışındaki “oix.net” sunucularına gönderen “Gezinti” adlı bir hizmeti devreye almış durumda. Kullanıcılar bu hizmetle ilgili yeterince bilgilendirilmiyor; hizmet seçime bağlı görünse de, neredeyse “phishing” sayılabilecek yöntemlerle hizmete abone olmuş buluveriyorlar kendilerini.
Ama her ne kadar düzenleme bakımından ABD ve AB ile aynı yerde olmasak da, kişisel veri konusunda duyarlı inisiyatiflerimiz var. Alternatif Bilişim derneği, “EnPHORMasyon” adı altında, Phorm ve “Gezinti” hakkında kullanıcı farkındalığı yaratacak bir kampanya düzenledi (http://www.enphormasyon.org/). Dernek, ayrıca hukuki bir süreç başlatmaya da hazırlanıyor, çünkü sistemin elde ettiği kişisel veriler, bizim yasalarımıza göre kullanıcı onayı olsa dahi erişilmemesi, fişlenmemesi gereken veriler. Ayrıca şirketi AB’den süren Parlamento kararı, aday ülke olarak bizi de kapsıyor.
İnternet bir bilgi cennetidir, ama özel hayatınız için bir cehennem de olabilir. Sizi kimin, nasıl dikizlediği konusunda hassas olun…
