“Dijital Paralı Askerler Devri”
Bu başlık bana ait değil; Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün (RSF) her yıl yayınladığı “İnternetin Düşmanları” raporunun bu yılki özel edisyonunu tanıtmak için kullandığı başlık (http://surveillance.rsf.org/en/). Örgütün bu raporu aslında hep devletlerin internete yaklaşımlarına odaklanır ve belli sayıda ülkeyi “internet düşmanı” statüsünde değerlendirirken, daha çok sayıda ülkeyi de “bekleme listesi”ne alırdı (Türkiye yıllardır bu listede; hala da öyle). Şimdi bu gelenek bozuldu. Gerçi raporda devletler yine var, ama bu yıl baş düşman sırasına şirketler oturdu!
Raporun özel edisyonu “Gözetim” başlığını taşıyor ve tahmin edilebileceği gibi, hızla büyüyen siber güvenlik, gözetim ve casusluk ve saldırı endüstrisine odaklanıyor. WikiLeaks’in geçen yıl yayınlamaya başladığı “Casus Dosyaları”ndan beri, büyük kısmı karanlıkta kalan bu devasa sektörün içinde ne dalavereler döndüğünü, bu endüstrinin aktörlerinin, başta ifade özgürlüğü sicili bozuk ülkeler olmak üzere, devletlere hukuksuz bir biçimde vatandaşlarını izlemek, fişlemek, meşru aktivizm faaliyetlerini bastırmak için ne kadar etkili araçlar sağladığını biraz olsun öğrenmiştik (http://wikileaks.org/the-spyfiles.html).
Rapor, özellikle ünü yeri göğü tutmuş olan Amesys, Blue Coat, Gamma International, Hacking Team, Trovicor şirketlerini ele alıyor; ama çoğu aktörünü yakından tanıdığımız bu endüstrinin derinliklerine de derli toplu bir bakış atıyor (Hatırlarsanız, Blue Coat’un Türkiye’deki faaliyetlerinden bu köşede söz etmiştim: http://goo.gl/vRrgI). Bana kalırsa RSF elini korkak alıştırmış. Ben olsam bu listeyi bir hayli uzatırdım: DPI’cı Phorm ile başlar, Türkiye’de devlet ihalelerinin müdavimi bir çok ünlü uluslararası şirketi de eklerdim. Bu şirketlerin ne dolaplar çevirdiğini anlamak için Casus Dosyaları’na bir göz atmak yeterli.
Evet, RSF biraz çekingen davranmış; ama yine de meselinin özüne dokunmuş: 11 Eylül’den bu yana adım adım yaratılan küresel polis devletinin orta direğini çokuluslu şirketler oluşturuyor. Bunlar dijital çağın paralı askerleri, özel orduları… Askeri-endüstriyel kompleksin hukuk tanımayan bu yeni aktörlerinin ürettiği sofistike araçlar, gazeteciler, yurttaş-gazeteciler, insan hakları aktivistleri, blogger’lar ve tüm internet kullanıcıları için asıl tehlikeyi oluşturuyor.
