ASAŞ Üretim Yönetim Sistemleri Yöneticisi Yiğit Ercan: “OTONOM SİSTEMLERİ YAPAY ZEKA YÖNETSİN İSTİYORUZ”
“Endüstri 4.0 bir ihtiyaçtan ziyade artık bir zorunluluk haline geldi. Çünkü sizinle birlikte çalışmak isteyen dış müşteriler sizlerden kesintisiz, sürdürülebilir, verimli kaliteli bir üretim ve hizmet beklemekte. Bu bağlamda, hizmet alacakları firmaların dijital olgunluk ve Endüstri 4.0 seviyelerini görmek ve hatta test etmek istiyorlar. Beklentileri karşılayabilmek için bu seviyeleri yukarı çekmek şart.
Endüstri 4.0 yolculuğunun henüz başında olan firmaların yaptığı en büyük yanlış önce MES sistemlerini konumlandırıp bunun paraleline veya üzerine yapay zeka yatırımları yapması oluyor. Halbuki her şeyin başlangıç noktası makine parkurları. Makinelerden, otomasyon sistemlerinden yeterli ve doğru veriyi alamıyorsanız üzerine inşa edeceğiniz her platform atıl olacaktır. MES sistemleriniz düzgün ve efektif çalışmayacak, yapmaya çalıştığınız kestirimci bakım, kestirimci kalite, anormali tespitleri, skorlama ve benzeri yapay zeka uygulamalarını besleyecek verileriniz olmayacak ve ya yanlış verilerle besleyip sizleri yanıltacak sonuçlar alacaksınız.
Makine parkurları pek çok şirkette eski bir maziye sahip. Bunları akıllı ve akılsız makineler olarak ikiye ayırıp, akıllı olanları da verilerine erişilebilen ve ya erişilemeyenler olarak sınıflandırabiliriz. Geçmişte yapılan makine ve otomasyon yatırımlarının günümüze entegre edilmesi çok güç ve profesyonel destek gerekiyor. ASAŞ olarak bu bağlamda bizler de zorluklar yaşıyoruz. Tabi ki yaşadığımız bu zorluklarla dövünmek yerine harekete geçip bazı aksiyonlar aldık. Uzun süren ARGE çalışmalarımız sonucunda veri transferi ve depolama protokollerimizi standartlaştırarak makine verileri için büyük veri altyapısını oluşturduk. Bizler için en uygun olan time series veritabanlarını kullanarak verileri mikrosaniye seviyesinde depolamaya başlayıp bu verileri görünür hale getiren yazılımları da entegre ederek hizmete sunduk. Bu sayede çok kısa sürelerde geriye yönelik verilerin analizinin yapılmasını, çeşitli kurallar koyularak Whatsapp, telegram, SMS gibi araçlarla otomatik uyarıların bildirilmesini, ihtiyaca yönelik dashboardlar geliştirilmesini sağladık.
Amacımız Data Governance kapsamında ERP, MES, makine-otomasyon, satış, teklif sistemlerinin verilerini birbirleri ile zenginleştirerek yapay zeka platformu üzerinde çeşitli modellemeler ile çıktı yaratmak. Günümüzde birçok ilgili yapay zeka firmalarının bulut servislerinde ve ya kendi yazılımcıları üzerinden proje bazlı vaatleri oluyor. Bizim hayalimiz sadece IT ekiplerinin değil tüm iş birimlerinin kullanabileceği, kendi modellemelerini ihtiyaçlarına göre yapıp yapay zeka ve makine öğrenme ile analiz, tahminleme, kök neden çalışmalarını ilerletebileceği bir yapay zeka platformu yaratmak.
Varmak istediğimiz asıl nokta; yapay zekayı doğru bir mimari ile besleyerek, otonom sistemlerimizi kendi yazdığımız yazılımlar ile yönetirken bunları ilerleyen zamanda yapay zekanın yönetmesini sağlayabilmek. Buna çok da uzak değiliz.”
