Bilgi paylaşımı üretime dönüşebilir

Kritik önem taşıyan bilgiler ülkemizin gündeminde de yer kaplıyor.
İnternetin ve bilgi teknolojilerinin yaygınlaşması dünyada üretilen bilginin de hızla artmasında önemli bir araç oldu. Kamu sektörü de bu konuda ürettiği bilgi ile önemli bir katma değer sağlıyor. Dünyada kamu sektörü tarafından üretilen bilginin kamudan kamuya ve kamudan özel alana en başarılı biçimde paylaşıldığı ülke ise ABD.
Özellikle bu bilgilerin üretimi ve saklanmasında bilgi sistemlerinin girdi olarak oynadığı rol, kamu sektörünü, bilgi ekonomisinin temel bileşenlerinden olan içerik endüstrisinin önemli bir aktörü olmasından yola çıkan Devlet Planlama Teşkilatı Bilgi Toplumu (DPT) Dairesi uzmanları Dilek Yüksel Civelek ve Özlem Aşık “Kamu sektörü bilgisinin paylaşımı ve yeniden kullanımı” çalışma raporunu hazırladı.
Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planı’nda da yer alan 81 nolu eylemde bu konuya değinildiğini anımsatan DPT Bilgi Toplumu Dairesi Uzmanı Özlem Aşık, “81 nolu eylemde kamu kaynakları kullanılarak üretilen bilginin kamu kurumları, işletmeler ve vatandaşlar tarafından kullanımının kolaylaştırılmasını ve bu şekilde kamunun elindeki sayısal içeriğin ekonomiye kazandırılmasını amaçlanıyor” dedi.
Aşık, kamuda bilgi paylaşımı konusunda mevcut durumun devam etmesinin beraberinde olumsuzluklar getirdiğini dile getirdi. Kamu kurumlarında bilgi paylaşımı konusunun çok ileri düzeyde olmadığını söyleyen Aşık, mevzuat, kişisel veri güvenliği ve gizlilik gibi konular yüzünden henüz bu algının oturmadığını ifade etti.
Kritik bilgilerin paylaşımı Avrupa’da da tartışılıyor
Başta Amerika’da ve sonrasında Avrupa’da bilginin girdi olarak üretimde yer aldığı sektörlerde kamu sektörü bilgisinin katma değerli ürün ve hizmet üretimi amacıyla yeniden kullanımının önemli bir konu olarak ortaya çıktığını vurgulayan Aşık, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Ancak bu aleniyetin sınırlarını belirleme gereği, farklı konu ve dirençlerin gündeme taşınmasına neden olmuştur. Bu bağlamda, bir yandan bilgi edinme hakkı ve kamu sektörü bilgisinin yeniden kullanımı hususunda açık erişim rejimi ve bu rejimin sunduğu ekonomik olanaklar önem kazanırken; bir yandan da mahremiyet hukuku, telif hakları ve ülke güvenliği gibi kavramlar konusunda yasal düzenlemeler yapılmakta
ve konuya ilişkin
tartışmalar devam etmektedir.”
Gelir elde etme konusu çok kritik bir konu. Veri satışı ve veriyi elde bulundurma kurumlara güç de kazandırıyor. Tabi kurumlar bu gücü elden bırakmak da istemiyor.
Veri paylaşımı konusunda kurumlar arası paylaşımın yeterince oluşmaması sonucunda ortaya çıkan tekrarlı veri üretimi ve bunun yarattığı kaynak israfı ile veri tutarsızlığının artacağını ifade eden Aşık, “Aynı zamanda veri maliyetinin toplam maliyetin büyük bir bölümünü teşkil ettiği bazı kamu projelerinde ödenek sıkıntısı nedeniyle projelerin yatırım programına alınamaması veya ödeneklerin büyük bir bölümünün veri teminine harcanması sonucunda projenin tamamlanmasında sorun yaşanmasına neden oluyor” dedi.
Aşık, verinin özel sektör, sivil toplum kuruluşları, kar amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından yeterince erişilebilir olmaması nedeniyle de çoğu zaman sadece kamunun elinde bulunan bu tür bilgilerin kullanımına dayalı ürün ve hizmetlerin söz konusu kuruluşlarca yeterli düzeyde geliştirilememesine ve elektronik ortamda sunulacak hizmet sayısının istenen hızda artırılamamasına da neden olduğunu kaydetti.