Çin sansürüne rağmen twitter
Twitter, Çin’de “mini blog” anlamında… Sözcük olarak değil, uygulama olarak. Latin alfabesiyle twitter’da mesaj uzunluğu 140 karakterle sınırlı. Oysa, Çin alfabesi harflerden değil, şekillerden oluşur. Her şekil, içinde birkaç kavram barındırır. Bu sayede, Çince yazılmış 140 “karakterli” bir tweet, Latin alfabesiyle yazılmış 140 karakterli bir tweet’ten daha çok mesaj içerir. Bu nedenle Çin’de twitter, mikro değil, mini blog olarak görülüyor.
Çin yönetiminin Batı kaynaklı Facebook, YouTube, Flickr gibi siteleri yasaklamasına rağmen, twitter “türü” iletişimin hızında bir azalma olmadığını yazıyor konunun uzmanları. Çin’de Twitter’ın kendi sitesi yerine Çinli sürümleri hizmette: Fanfou. Jiwai. Zuosa. Bunlar, popüler mini blog siteleri. Buralardaki tweet’leri hızla İngilizce’ye çevirip esas Twitter sitesine gönderen bir Çin sitesi de var: Chinalist adıyla Twitter’da.
İnternetin ilk dönem gurularından (ve hala guru olarak itibarlı) John Gilmour şu sözüyle ünlüdür: “İnternet, sansürü yolda bir çukur olarak görür ve yanından geçer.” Sadece Çin değil, başka yerlerde de internet sansürü karşısında “neler” yapıldığı, “kim”lerin nasıl çözümler önerdiği malum.
Daha ağır bir sansürün yaşandığı Çin’de kaç kişinin twitter türü mesaj attığı, kim oldukları belli değil. Ama, yine konunun uzmanlarının aktardığı bir ankete göre erkeklerin yüzde 87, kadınların yüzde 13 oranında temsil edildiği bir nüfustan söz ediyoruz. Diğer özellikleri:
l Yirmili yaşlarda. Yüzde 70’i 21-29 arasında.
l İyi eğitimliler. Çoğunluk üniversite mezunu. İkinci sırada yüksek lisanslılar.
l Çin’in daha varlıklı bölgelerinde yoğunlaşmışlar. Başkent Beijing, büyük liman Shanghai ve sanayinin odağı Guangdong. Başka üç bölge daha var. Twitter-benzeri iletişimin yüzde 67’si bu 6 bölgeden kaynaklanıyor.
l Kullanıcıların yüzde 30 kadarı öğrenci. Yüzde 15 bilişim sektöründen. Yüzde 12,5 gibi bilişim yazılım sanayisinden. Çinli twitter nüfusu böylece bilişim sektörü ağırlıklı görülüyor. (Türkiye’den ne kadar farklı!)
l Klasik soru: Neden twitter? Birinci yanıt: “Gerçeği bilmek ve ufkumu açmak.” İkinci yanıt: “Hayatımı kaydetmek ve paylaşmak için.” Üçüncü yanıt: “Bilgi almak ve demokrasiye dair kaygılarımı göstermek.” Yanıtlar, yoğunluklu olarak sansür çukurunun kenarından geçmeyi hedeflediklerini gösteriyor.
Çin’deki siteleri tarayan ve İngilizceye çeviren bir site de var: ChinaSmack. Yöneticisi, kimliğini gizliyor. Sadece geçen Ocak ayında 1.3 milyon tekil ziyaretçi çekmiş bu site. Çin’de olup bitenleri dünyanın “anlayacağı” dille dünyaya yayınlıyor. Çin yönetimi interneti sansürle uğraşadursun.
