Edward Snowden’a AB desteği


Avrupa Parlamentosu, Edward Snowden’a AB ülkelerinin siyasal sığınma hakkı tanıması ve hakkındaki suçlamaların iptali gerektiğini kabul etti. 29 Ekim’de oylanan karar tasarısına 285 üye evet, 281 üye hayır dedi. Sadece 4 oy farkla kabul edilse dahi, Avrupa Parlamentosu’nun böyle bir konuda böyle bir karar alması, internette düşünce ve ifade özgürlüğü, saydamlık, özel yaşamın gizliliği, kişisel verilerin korunması, devlet güvenliği gibi çeşitli konuların kesiştiği büyük tartışma alanında önemli bir sonuç. Kararda Edward Snowden, “Uluslararası bir insan hakları savunucusu” olarak tanımlandı.
Edward Snowden, Amerikan Ulusal Güvenlik Kurumu’nun (NSA), Microsoft, Yahoo, Google, Facebook, PalTalk, YouTube, Skype, AOL ve Apple’la “anlaşarak” kullanıcılarının iletişim bilgilerine sahip olduğunu dünyaya açıklayan NSA çalışanıydı. Gazeteci Glenn Greenwald ve belgesel yapımcısı Loira Poitras’ın yardımlarıyla haber, 6 Haziran 2013’te Guardian, 7 Haziran’da Washington Post’ta yayınlandı. İki gazete, bu yayınlarıyla 2014 Pulitzer Ödülü’nü kazandılar. Snowden, sonraki süreçte son 2 yıldır Rusya’da siyasal sığınmacı olarak yaşıyor. ABD Yönetimi, onu casuslukla suçluyor.
Diğer iki kişi, Greenwald ve Poitras, hükümetlerin, “kamuoyunun duymasını istemediği” sızdırma bilgilerle veri gazeteciliği yapan The Intercept (Kesintiye uğratmak, “çomak sokmak”) adlı siteyi kurdular. Sitenin “bombası,” ABD’nin Pakistan’da drone saldırılarında “teröristten çok, masum sivillerin öldüğüne” dair sızıntı bilgilere ulaşarak yayınlaması oldu. Poitras, hakkında mahkeme kararı olmadığı halde, şimdiye kadar 50 kez ABD sınırında durdurulup sorgulanması, seyahat özgürlüğünün kasıtlı olarak ihlali şikayetiyle İç Güvenlik ve Adalet Bakanlıklarına, ayrıca Ulusal İstihbarat Dairesi’ne karşı ABD’de dava açtı.
Avrupa Parlamentosu’nun kararının yasal bir yaptırımı yok. Ancak karar, AB kamuoyunun bu konudaki duyarlılığını yansıtan bir nabız yoklaması sayılıyor. Karardan hemen sonra Danimarka’da iki parti, Alternativet ve Kırmızı-Yeşil İttifakı (Enhedslisten), Danimarka Parlamentosu’nu Snowden’a iltica hakkı tanımaya davet etti. Parlamento’da 9 üyesi olan Alternativet, 2014’te de Snowden’a iltica hakkı tanınması için girişimde bulunmuştu. Enhedslisten’in de parlamentoda 14 üyesi var. Partinin açıklamasında şöyle denildi: “Edward Snowden, Amerikan istihbaratının Avrupa hükümetlerine yönelik casusluk faaliyetinde bulunduğunu ve Avrupa halkına yönelik kitlesel istihbarat yaptığını açıklamıştır. Bu cesur kişiyi korumak bizim çıkarımızadır.”