ENDÜSTRİ 4.0 ÖTESİNDE TOPLUM 5.0
Endüstri 4.0, Almanya’nın sanayi, teknoloji ve ihracat politikası olarak ortaya atıldıktan sonra hızla moda kavram oldu. Arkasından, dijital ortamın sonucu Birey 4.0 (http://bit.ly/2h93n6h) ve Yaşam 3.0 (http://bit.ly/2zNXe7a) kavramları geldi. Son olarak da Japonya başbakanı Shinzo Abe, Mart ayında Hannover’deki CeBIT 2017 fuarında, Toplum 5.0 kavramı ile bizleri tanıştırdı (http://bit.ly/2yboL6l).
Japon hükümetinin 5. Bilim ve Teknoloji Temel Planı’nın odağında “Süper Akıllı Toplum” yani Toplum 5.0 var (http://bit.ly/2xvPKVD). İnsanlık tarihinde ilk olarak Avlayıcı ve Toplayıcı Toplum vardı. Daha sonra insanlık, sırasıyla, Tarım Toplumu, Sanayi Toplumu, Bilgi Toplumu’na evrildi. Şimdi de toplumun 5. sürümü olarak, Süper Akıllı Toplum olmayı hedefliyor Japonya ve dünyaya bu yönde bir çağrı yapıyor (http://bit.ly/2xxHGDU).
Sadece teknolojik gelişmeler değil, yaşlanan nüfus gibi demografik gerçekler de önümüzde sadece endüstriyi değil, hatta daha öncelikli olarak toplumu ilgilendiren çok önemli dönüşümler olması gerektiğini gösteriyor. Endüstri 4.0 başlıklı kitabın yazarı Dünya Ekonomik Forumu başkanı Klaus Schwab’dan, insanını önemseyen gelişmekte olan ülkelere (örneğin, http://bit.ly/2icRXz1) kadar, dünya bunun bilincinde. Ülkemizde ise, TÜSİAD’ın Sanayi 4.0 raporu örneğinde görüldüğü gibi, iş dünyası öncelikli olarak akıllı teknolojiler ve insansız fabrikalar gibi konulara odaklanıyor, insan ve inovasyon arka planda kalıyor. Hükümet de bu yaklaşım ve önceliklerin etkisi altında kaldığı izlenimini veriyor.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü’nün kamu ile paylaşılmayan bir süreç içerisinde, Endüstri 4.0 yol haritası hazırlama çalışması yaptırdığı anlaşılıyor. Bu çalışmaların sadece iş dünyası ve ülkemizde Endüstri 4.0 teknolojileri için pazar yaratma çabasında olan firmaların güdümünde olmaması gerekir. Eğer bu yol haritası, kamuoyu önünde, şeffaf ve tüm paydaşların katılımcılığını davet eden bir yaklaşım içerisinde, insan odaklı olarak hazırlanmazsa, ülkemiz sadece bir teknoloji pazarı olma ötesine geçemez.
