Facebook’tan RTÜK yasağı
Fransa’nın ilk fotoğraçılarından Laure Albin Guillot’nun 1940’ta çektiği sanat fotoğrafını Facebook “müstehcen” buldu. Sansürledi. Sayfayı kapattı.
Paris’in en saygın galerilerinden Jeu de Paume’un Facebook sayfası, bu fotoğraf “yüzünden” 24 saat kapalı kaldı. Protestolar üzerine Facebook, sayfayı yeniden açtı. Ama “o” fotoğraf olmadan!
Bu olay, galerinin Facebook’la kaçıncı takışması. Facebook, daha önce de, Fransız Willy Ronis ve Meksikalı Manuel Alvarez Bravo’nun bazı fotoğraflarını müstehcen bulmuş. Son olaydan sonra galeri, yayınladığı açıklamada şöyle dedi: “Gelecekte, sanatsal değeri ne kadar yüksek olursa olsun, herhangi bir çıplak kadın fotoğrafını Facebook sayfamızda göstermeyeceğiz. Ama şunu söylememiz gerekir ki bu fotoğraflar porno değil.”
Yani galeri, Facebook’la daha fazla dalaşmamak için kendi kendine sansür uygulayacak.
Facebook geçen yıl da Paris’in uluslararası ünlü kültür-sanat merkezi Pompidou’nun sayfasından Alman sanatçı Gerhard Richter’in “Ema” adlı yağlıboya tablosunu kaldırmıştı. Facebook, tabloyu “fotoğraf zannettiği için” (?!) sansürlediğini açıkladı. Özrü kabahatinden büyük… Pompidou Center, olayı Twitter’dan anlatınca Facebook’tan özür geldi. Tablo, sayfaya yeniden yerleşti.
New York Sanat Akademisi (NYAA) sayfalarındaki bazı görselleri de Facebook kaldırıyor, NYAA itirazları üzerine geri koyuyor.
Facebook’un bu müstehcenlik takıntısı sonunda mahkemelik oldu.
Fransız ressam Gustave Courbet’nin 1866’da yaptığı “Dünyanın Kaynağı” tablosu da -üzerinize afiyet- müstehcen sayılabilir. Sanatta müstehcenlik nedir ne değildir tartışmasını bir kenara bırakırsak, taş devrinden beri sanatta çıplaklık var ve olmaya devam edecek.
Dava konusu: Bir Facebook abonesi, Courbet’nin bu tablosunu kendi sayfasına koydu. Hoop sansür geldi. Abone, Facebook aleyhine “ifade özgürlüğünü kısıtladığı” gerekçesiyle Paris’te dava açtı! Çünkü efendim, müştekinin 800 arkadaşı varmış ve sansür tam da müştekinin doğum gününden bir gün önce uygulanmış.
Müşteki “kendisini sanki yasadışı bir iş yapmış veya yasadışı bir yaşam tarzı varmış gibi yansıttığı gerekçesiyle aşağılanmış” hissetmiş. Oysa kendisi “ciddi ve saygın bir öğretmen, ve üç çocuk babası” imiş. Yaptığı da sadece “sanat heyecanını paylaşmaktan” ibaretmiş.
Eh, haklı valla. Courbet’nin bu ünlü tablosu, Paris’in uluslararası sanat müzesi d’Orsay’de herkesin görüşüne açık.
Dava konusunda Facebook, anlaşmazlık durumunda California’da Santa Clara mahkemesi yetkilidir diyor. Bir Paris mahkemesi, acaba Facebook’a karşı Fransa’da dava açabilecek mi bu durumda? Müşteki, uğradığı “zarar ziyana” karşılık 20 bin avro tazminat istiyor bir de!
