Facebook yüz milyar dolar eder mi?
İnternete bağlanan dünya nüfusunun neredeyse tamamına ulaşan Facebook’un halka arzı için 2012’nin Nisan ya da Haziran ayı bekleniyor. Hayatımızın bir parçası haline gelen şirketin halka arzla birlikte 10 milyar dolar gelir elde etmesi hedefleniyor.
Yedi yıllık hızlı büyümenin ardından Facebook’un bugün 800 milyondan fazla üyesi olduğunu biliniyor. Şirketin, herkesin heyecanla beklediği bu halka arzı yürütmek için hangi bankaları seçeceği de merak ediliyor. Büyük umutlarla halka açılan internet şirketleri uzun vadede umduklarını bulamıyor.
Silikon Vadisi’nin başarılı girişimleri bu yıl yatırımcı ilgisini test etmeye başladı. Eğer Facebook’un halka arzı 2012’de olursa, bu halka açılmayı bekleyen diğer internet şirketlerinin etkisini azaltacak. Farmville’in yaratıcısı Zynga da 1 milyar dolarlık bir halka arz başvurusunda bulunmuştu.
Kasım ayında ise Groupon borsada yerini aldı, ama birkaç hafta içinde halka arz fiyatının altına geriledi. Daha önce Google, fırsat kuponları sunan siteyi satın almak için 6 milyar doları gözden çıkarmış, ancak reddedilmişti. Şirket 30 milyar dolar değer üzerinden halka arz olmayı hedefledi ancak şimdiden değerinin çok altında kaldı. Önemli kuruluşlar Groupon’un en fazla 5 milyar dolar üzerinden değerlenebileceğinin altını çizmişti. LinkedIn ve Pandora da yıl içinde halka açıldı ve şu anda hisseleri halka arz fiyatının altında.
Dünyanın en büyük web kanalı olan Facebook, sadece kullanıcılar için değil, reklamverenler için de önemli bir nokta. Facebook finansal sonuçlarını açıklamıyor, ama konuya yakın kaynaklara göre şirketin geliri bu yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre ikiye katlanarak 1,6 milyar dolara ulaştı.Uzmanlara göre, halka arzla elde edeceği gelir Facebook’u daha fazla satın alma yapmaya, yeni iş alanlarına ve dedikoduları kulaktan kulağa yayılan Facebook telefon veya netbook gibi projelere yönelmeye itecek.
Borsaya girmek, Facebook’a daha fazla mühendislik yeteneğiyle buluşma imkanı da sağlayacak. Yatırımcılar Facebook ve diğer hızlı büyüyen sosyal ağ şirketlerinin hisselerini almaya çok sıcak bakıyor.
Bir internet şirketi bu kadar eder mi?
Yatırım şirketi Goldman Sachs’ın da aralarında bulunduğu bir grup yatırımcı daha önce sosyal medya devine bir buçuk milyar dolar yatırımda bulunarak şirketin 50 milyar dolar değerinde olduğuna onay vermişti. Yani şirketin sadece yüzde 3’lük bölümü için bir buçuk milyar dolar değer biçildi. 50 milyar dolar Dominik Cumhuriyeti’nin ekonomik büyüklüğüne denk geliyor. Ayrıca dünyanın her yerinde marketlerden birçok olan McDonalds’ın da değerinin 83 milyar dolar olduğunu hatırlatalım.
Bunun yanında Facebook’un yıllık gelirinin 2010 yılında 1.1 milyar ila 2 milyar dolar arasında olduğu tahmin ediliyor. Yani şirket değerlemesinin gelirlerin 25 katı olduğu görülüyor. Gelirler ve şirket değeri arasında bağlantıya bakıldığında Apple’ın gelirlerine göre 4.5 kat üzerinden değerlendiği biliniyor. Google’ın bile değerlemesine bakıldığında aynı oranın 7’nin altında kaldığını da göz önüne almak gerekiyor.
Öte yandan 100 milyar dolarlık değer ile piyasaya çıkmaya hazırlanan Facebook, HP’nin değerini de ikiye katlayacak. Bu noktada soru işaretleri başlıyor. Bulut bilişimin de içinde olduğu birçok sektörde önemli yatırımları bulunan dünyanın en büyük bilgisayar üreticisi unvanını elinde bulunduran HP’nin iki katı edecek kadar mı Facebook’un değeri?
Bilgi çağında yaşadığımız gerçeğini unutmuyoruz elbette, ancak elinde milyonlarca insanın bilgisini barındıran ve şirketlere daha ulaşamadıkları kesinlikte reklam platformu sağlayan Facebook için “100 milyar dolar eder mi?” sorusu yanıt bulmuyor. Yatırımcıların sorgulaması gereken çok fazla kriter bulunuyor. Hızla popüler olan paylaşım platformlarının bir süre sonra kullanıcı bağlılığını yitirmeyeceğini kimse garanti edemez. İnternet girişimleri iyi gelirler elde etse de uzun vadede yeterince güvenilir olup olmadığı sorgulanmalı. Ayrıca tek bir fikirle, değer üretmeye devam etmeden para kazanmanın geçerli olmadığı bir dünyada yaşadığımız unutulmamalı.
