İhtiyacını bilen, doğru çözümlerle kapsamlı faydaya ulaşıyor
Her ölçekte şirketin sektörü ve ihtiyaçları, hedefleri ve bütçesi gibi kriterlerle yapılandırdığı BT stratejisinde veri merkezleri, kurumsal bir yatırım olabildiği gibi, dışkaynak kullanımı ile elde edilebilen bir yapı da olabiliyor. Her iki yapıda da hedef iş sürekliliği, bilgi güvenliği ve teknolojik gelişime tam uyumu sağlamak.
Veri merkezi yatırımlarında kurumsal ihtiyaçlar, öncelikler, teknolojik eğilimler belirleyici olurken, iş birimlerinin başarısında bilgi teknolojilerinin yerinde ve etkin kullanımının önemi giderek artıyor. Çünkü pazar dinamikleri bilgiye hızlı ve doğru şekilde ve ihtiyaç duyulduğu anda ulaşılmasını gerektiriyor. TurkNet Ürün Yönetimi ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Rana Karaküçük, “Günümüzde, iş süreçlerinin büyük ve önemli kısmının hayat bulduğu sunuculara kesintisiz, hızlı ve güvenli şekilde erişim, şirketler için kritik önem taşıyor” derken, yüksek miktarda ziyaret alan, e-posta, e-ticaret, sanal barındırma ve içerik sağlama hizmetleri veren, sunucu üzerinde çeşitli internet uygulamaları çalıştıran, ara bağlantı ihtiyaçları olan, operatör altyapı hizmetlerine ihtiyaç duyan kurumların enerji kesintileri, hat kesintileri, bant genişliği ve kapasite sorunları ile zaman kaybetmemeleri gerektiğini söyledi. Karaküçük, veri merkezi hizmeti sunan şirketlerin tercih edilmesinin en temel sebeplerini şöyle sıraladı:
“Uluslararası standartlara sahip bir veri merkezi kurmanın büyük ilk yatırım maliyeti gerektirmesi ilk sırada. Ayrıca veri merkezi yönetmenin maliyetleri de yüksek. Limitli bant genişliğinin yanı sıra aşımlı bant genişliği ihtiyacı gündeme gelirken, ulusal ve uluslararası omurgalara kesintisiz bağlantı ihtiyacı ve iş sürekliliği ihtiyaçlarını da unutmamak gerek.”
Atos Dış Kaynak Kullanım Hizmetleri Direktörü Tuğyan Ünsal, artan veri büyüklüğüne, “Facebook ve YouTube başta olmak üzere sosyal medyada paylaşılan veriler, elektronik postalar, fotoğraflar, videolar, insanlık tarihinde eşi görülmemiş bir veri büyüklüğü oluşturuyor. IDC ve diğer araştırma şirketlerinin rakamları da bunu ortaya koyuyor. Öyle ki, bu sonuçlara göre, veri pazarı yılda ortalama yüzde 15 büyüyor” örneklerini verdi. Ünsal’a göre, bulut pazarında da durum farklı değil. Tüm bu sonuçlar da şirketler için veri merkezi yatırımlarını ve bu konudaki güvenlik teknolojilerini artırmayı kaçınılmaz kılıyor.
Kritik detaylara kurumsal öncelikler
Teknoser Ağ ve Güvenlik Çözümleri Departmanı Güvenlik Danışmanı Serhat Yediel, “Şirketler öncelikle veriyi tek merkezde toplayabilmek ve tek merkezde işleyebilmek için veri merkezlerini seçiyorlar” yorumuyla, günümüz teknolojileri ve mevcut hatların hızlanmasıyla bu yapıların daha çok tercih edilebildiğini ifade etti.
IBM Küresel Teknoloji Hizmetleri, BT Strateji ve Veri Merkezi Hizmetleri Danışmanı Ayça Çay, bu gerçek ışığında yeni iş ihtiyaçları ve değişen teknolojilere cevap veremeyen, verimsiz, yüksek işletim maliyetli altyapılarını verimli, modüler, esnek ve güvenilir altyapılara dönüştürme ihtiyacının veri merkezi yatırım kararlarını tetikleyen en önemli neden olduğuna işaret etti. 4G Genel Müdürü Yusuf Gökhan Gülal’ın da dikkat çektiği gibi, veri merkezi yatırımlarına öncelikle ağ, sunucu ve depolama donanımlarını hızlı erişime sahip, 7/24 ulaşılabilen güvenli bir ortamda barındırmak için ihtiyaç duyuluyor. Gülal’a göre, günümüzde her kurumsal işletmenin kendi içinde barındırması gereken bu birimlerin bulundurulması için verilerin tek merkezden yönetimi, çevreci yaklaşımlar ve bilgi güvenliği gibi faktörler de rol oynuyor.
Veri merkezleri içinde depolama ve yedekleme ünitelerini, ağ katmanlarını, uygulama ve sistem sunucularını bulunduran özel tasarlanmış alanlar. Bu alanlar Gülal’ın tabiriyle ‘kurulduktan sonra geri adım atılabilecek en zor yapılar’. Çünkü kaçırılan bir ayrıntı ya da gereksiz gözüken bir uygulama, zamanla çok büyük maliyetler ve zaman kaybına neden olabilir. Hatta veri merkezi planlamasında başta kullanılmayacak gibi gözüken bir çözüm, daha sonra hiç ihtiyaç duyulmayacağı anlamına da gelmez. Yedeğin ve ayrıntıların ihtiyaç anında büyük önem taşıdığını söyleyen Gülal, “Veri merkezinin öncelikli var olma sebebi süreklilik, yedeklilik ve güvenlik” yorumunu da ekledi.
EMC Kıdemli Teknoloji Danışmanı Emin Çalıklı’nın da işaret ettiği gibi, artan veri miktarına paralel olarak, veri merkezlerine daha fazla önem veren kurumlar, her bir bağlantı tipi için ayrı veri depolama platformu almak yerine, bütün bağlantı ve veri tiplerini destekleyen bütünleşik veri depolama platformlarını tercih ediyor. Bunu yaparken de güvenilir, hızlı ve uzun vadede maliyet kontrolü sağlayan yapıları tercih ediyorlar.
Turkcell Superonline Genel Müdürü Murat Erkan, “Şirketler öncelikle veri barındırma kapasitesi yüksek bir yerde verilerini saklamak, yedeklemek ihtiyacıyla yola çıkıyorlar” derken, mutlaka verilerinin güvenli bir ortamda saklanmasını istediklerine dikkat çekti.
Şirketlerin veri merkezi yatırımının temelinde, sürekli artan veri ve bu veriyi doğru saklayıp yerinde kullanma ve güvenilir yapılarda barındırma, mevcut sistemlerle iş uygulamalarının bütünleştirilmesi, güvenlik, performans, yedeklilik, süreklilik ve yönetim konuları öne çıkıyor. DorukNet Pazarlama Müdürü Aslı Cem, ihtiyaca yönelik sundukları bulut sunucu paketlerine dikkat çekerek, “Günümüzde her ölçekte şirket, hizmet kalitesini geliştirmek amaçlı olarak bilgi teknolojileri ve veri merkezi alanlarında yatırımlar yapma gereği duymakta” yorumunu da ekledi.
Çevreci yaklaşımlar da bilinç oluşturuyor
Şirketler veri merkezi yatırımlarına öncelikli olarak kaynak yetersizlikleri, alabilecekleri profesyonel hizmet çeşitliliği, tek merkezden yönetim ve özellikle iş sürekliliği konuları açısından önem veriyor. Ancak Itway VAD Türkiye Ürün Müdürü Özlem Öksüz’ün işaret ettiği gibi, arka planda felaket kurtarma yapılarının maliyetleri açısından da avantaj sağlayabildikleri için bir başka tercih sebebi oluyor. Bilgi güvenliği konusunda Türkiye’de veri merkezlerinin geçirdikleri düzenli denetlemelerin pozitif sonuçları doğrultusunda yaptıkları yatırım, profesyonelleşme sürecinde şirketlerin tercih edebileceği konuma yavaş yavaş gelmelerini sağlamakla birlikte, Öksüz’e göre, duyarlı şirketler veri merkezi kullanımını artık çevreci yaklaşım amaçlarıyla da planlarına almış durumda.
Turcom Güvenlik Çözümleri Müdürü Yıldız Çokcoşkun da şu sıralamayı yaptı: “Veri merkezinin öncelikli var olma sebebi güvenlik, yedeklilik ve süreklilik. Verinin depolanması ve yedeklenmesinin uzman kuruluşlar tarafından yapılması, iş sürekliliğinin sağlanması, maliyet kontrolünün sağlanması, enerji soğutma ve altyapı maliyetlerinde tasarrufu, bilgiye hızlı erişim ve bilgi güvenliğinin en üst seviyede sağlanması bu yapıda öne çıkıyor.”
Oytek Bilişim Sistemleri Müdürü Kudret Gülcan’ın belirttiği gibi, bilgi sistemleri altyapılarının verimli ve sağlıklı çalışması şirketler için her geçen önemli bir unsur oluyor. İhtiyaçların ve maliyetlerin artması şirketleri veri merkezlerine yönlendiriyor. Veri merkezlerinden hizmet alırken odaklanılan noktalar bilgi güvenliği, konusunda uzman kişilerden hızlı ve kaliteli hizmet almak, altyapı işlemleriyle uğraşmamak, taleplerin hızlı karşılanması ve uzman görüşlerinden yararlanmak, maliyet avantajı ve iş sürekliliği olarak sıralanıyor. Gülcan’a göre, şirketler BT altyapılarını veri merkezlerine taşırken bazı endişeler yaşıyorlar. Bu endişelerin başında ise güvenlik ve hizmet kalitesi konuları geliyor. Gülcan’ın önerisi, “Şirketler veri merkezlerini seçerken 27001, 20001 gibi sertifikalara sahip hizmet sağlayıcıları seçerek belirli güvenlik ve hizmet standardını sağlayan veri merkezleri ile çalışabilirler” şeklinde.
Trend Micro Akdeniz Bölgesi Kıdemli Satış Mühendisi Murat Songür’ün dikkat çektiği gibi, kurumlar veri merkezi yatırımlarını yaparken, elbette kurumsal iş süreçlerine en uygun yapıları oluşturma konusuna öncelik veriyorlar. Bu noktada, her kurum yaptığı işe göre farklı önceliklere sahip. Çevrimiçi satış alanında faaliyet gösteren bir kurum için ticaretle ilgili internet servislerinin kalitesi öne çıkarken, kamu gibi hassas bilgiler barındıran kurumlarda güvenlik daha ön plana çıkabiliyor. Yine de, tüm veri merkezlerinde olması gereken bazı ortak paydalar var ve Songür, bunların en başında veri güvenliğinin geldiğini vurguluyor. Bunu iş sürekliliği takip ediyor. Kolay yönetim, hizmet kalitesi, enerji verimliliği gibi kavramlar da bu iki temel önceliği destekleyen kavramlar.
Proline Bilişim İcra Kurulu Başkanı Mehmet Doğanyiğit’e göre, veri merkezi başlığında yatırımlarda itici güç iş sürekliliği. Özellikle ağ açısından yedeklilik ön plana çıkarken, çevreci yaklaşımlar da önemli olan ve dünyada birçok örneği bulunan bir başka boyut. Ama Doğanyiğit’in dikkat çektiği gibi, ülkemizde maalesef bu düşünce yeterince benimsenmiş değil. Doğanyiğit’in verdiği bilgiye göre, özellikle veri merkezleri artık BREAM ya da LEED sertifikasına göre tasarlanıyor ya da bu sertifikalara göre inşa ediliyor. Binanın bitmesi ile birlikte, yapı söz konusu iki sertifikasyondan hangisine proje aşamasında kayıt ettirildiyse daha sonradan ona göre sertifikalandırılıyor. Şirketlerde veri merkezi altyapı ve enerji yatırımlarında son dönemlerde Toplam Sahip Olma maliyeti ve düşük PUE (Power Usage Efficiency – Güç Kullanım Verimi) oranı da önem kazanıyor. Doğanyiğit, “Enerji maliyetlerinin yüksek olması ve güç tüketiminin paralelinde soğutma ihtiyaçlarının da yüksek maliyetli olması nedeni ile veri merkezi projelerine yatırım yapan şirketler, daha planlı, ihtiyaçlar paralelinde genişleyebilen, verimli, işlevsel veri merkezleri oluşturmayı amaçlıyor” detayını paylaşıyor.
BULUT; ETKİLİ BT KAYNAĞI
İş hedeflerinin sürekli değiştiği günümüzde BT servislerinin hızlı bir şekilde uygulamaya alınmasını sağlayan bulut bilişimin anahtar bir teknoloji olduğunu belirten ComPro İş Geliştirme Müdürü Suat Örslü, “Bulut bilişimin sağladığı ‘kullandığın kadar öde’ sistemi, küçük bir bütçe ile çalışmak zorunda olan ve işler büyüdükçe kapasite arttırması gereken kuruluşlar için bulutu mükemmel bir BT kaynağı haline getirdi” dedi. Örslü’nün dikkat çektiği gibi, günümüzde şirketlerin en büyük kaygılarından birisi kendi bünyelerinde oluşturmuş oldukları verilerin güvenliğinin sağlanması. Burada da bulut ortamının şirketlere sağladığı ek güvenlik önlemleri anlatılarak, şirketlerin kendilerini sorgulaması ve hangi tarafın daha güvenli olduğuna karar vermesi Örslü’ye göre, önemli bir kriter.
KURUMSAL ÖLÇEKLE BÜYÜYEN İHTİYAÇ
Şirketlerin veri merkezine yatırım yapmalarını sağlayan üç ana başlık, Telcoset Altyapı Grup Müdürü Hüsnü Köse’ye göre güvenlik, iş sürekliliği ve verimlilik. Ancak bazı durumlarda şirketleri tetikleyen etken bunlar da olmayabilir. “BT altyapısının hızla büyüdüğü şirketlerde fiziksel yerleşimin yetersizliğinden dolayı veri merkezi ihtiyacı çok sıklıkla karşılaştığımız bir başka etken” bilgisini paylaşan Hüsnü Köse, güvenliğin ‘fiziksel güvenlik’ ve ‘bilgi güvenliği’ olarak iki ana başlıkta olduğuna dikkat çekti. İş sürekliliği başlığında, “Hizmet akışındaki kesinti bir kurum için hem prestij hem de para kaybı anlamına gelir” açıklamasını yapan Köse, veri merkezi verimliliğinin ilk yatırım maliyetleri ve operasyon maliyetleri ile ölçümlenmesi gerektiğini vurguladı.
YEŞİL BT YAKLAŞIMI ÖNE ÇIKIYOR
Bilgi işlem bölümlerinin kurumların iş yapış şekillerini belirleyen bir iş kolu olarak konumlanmaya başlamasıyla birlikte, veri merkezi ihtiyaçları da çeşitlilik göstermeye başladı. KoçSistem Teknoloji Çözüm ve Hizmetleri Satış Grup Yöneticisi Özlem Kestioğlu, veri kavramının iş hayatının odağına yerleşmesiyle son yıllarda yatırım önceliklerinin ‘verinin korunması’ yönünde geliştiğini hatırlattı. İş kesintisizliğini sağlamak ve aynı zamanda verilerini güvence altına almak isteyen kurumlar açısından, talep gören ihtiyaçlar arasında felaket kurtarma ve iş sürekliliği ile bilgi güvenliği konuları böylece öne çıkmaya başladı. Kestioğlu’na göre, günümüzde şirketler, bir felaket durumunda veri kaybı yaşamadan, tekrar kısa sürede çalışmaya devam etmek ve aynı zamanda verilerini güvenli bir ortamda depoladıklarından emin olmak istiyorlar. Bu nedenle, ister kurum kendisi veri merkezi yatırımı yapıyor olsun, ister veri merkezi hizmeti alıyor olsun, her durumda veriyi koruma eğilimlerinin ve bunu sağlayan hizmetlerin, her geçen gün önem kazandığı görülüyor. Kestioğlu şunları söylüyor: “Kurumların veri merkezi yatırımı yaptıkları durumlarda yeşil BT yaklaşımı öne çıkıyor. Özellikle, veri merkezlerinin harcadığı enerji miktarını ve verimliliği arttırma çabalarını göz önüne aldığımızda, hem enerji maliyetlerini azaltmanın önemi hem de çevresel hassasiyetler dikkate alınarak yeşil BT yaklaşımına uygun yapılar oluşturulmaya çalışılıyor.”
‘MALİYET’ AVANTAJI YÖNTEMİ
Siztek Kıdemli Danışmanı Polat Erken’e göre, veri merkezi yatırımlarının öncelikli gerekçesi verinin merkezi olarak güvenli ortamda saklanabilmesi, yönetilebilmesi ve iş sürekliliği açısından önlem almanın daha kolay olacağı yapıların sağlanması. Erken, bu yüzden, kalburüstü şirketlerin, verileri ve BT sistem altyapılarını konsolide ederek bu risklerden kurtulup, merkezileştirmenin faydalarını kullanarak, toplam sahip olma maliyetlerini düşürebildiklerine dikkat çekti.
