İnternet eleği
Dört hafta sonra internette resmi deyişle “filtreleme” dönemi başlayacak. Adil olalım, bu bir süzgeç değil. Kelime anlamıyla süzgeç, sıvıyı geçiren, katı maddeleri ise tutan anlamına. 22 Ağustos’ta uygulamaya gireceği söylenen ama tüm servis sağlayıcıların hazır olamaması nedeniyle sanırım ertelenecek olan sistemde ise, çoğu katı madde geçiyor. Zararlı olarak nitelenenler ayıklanıyor. Ayıklama daha gevşek. Sıvıyla katıyı ayıran bir başka gereç “kevgir” Ama o da tam yerinde bir deyiş değil. Çünkü kevgir, toplam içinden faydalı olanı alıp çıkartmaya yarıyor. Halbuki süzgeç, zararlıyı tutup yararlıyı geçiriyor. Süzgeç’in bir kabası ise “elek”. Evet, bulduk, telekom deyimleri ile ifâde edecek olursak, bir alçak geçiren, bir yüksek veya bir bant geçiren filtre değil uygulanacak olan. Uygulanacak olan bir bant kesen (band stop) filtre. O zaman, kesme oranı da düşük olduğuna göre, elek.
Bir ürün geliştirilmiş. Adı Telex. Tanımı: veri kaçakçılığı yazılımı. İngiliz BBC yayın kuruluşunun duyurduğuna göre1, Telex, bizdeki gibi filtrelenmek istenen veriyi, filtrelenmesine gerek görülmeyen veri kisvesine gizleyerek filtreden karşı taraf sızdırıyor. Halk deyişi ile adlandıralım: koyun postuna bürünmüş kurt gibi. Çok da başarılıymış. Bizim için sanmayın. Çin için. Çin’deki tüm filtreleri kandırmayı başarmış. 2010’dan bu yana Telex’i geliştiren dört fikir babasından biri olan Dr. Alex Halderman, Telex’in çalışma şeklini şöyle anlatıyor:
Kısıtlanan bilgisayardan ulaşılmak istenen yasaklı sitenin adresi açık açık aranmıyor. Aksine, güvenli site listesinde yer alan bir adres aranıyor. Ama Telex yazılımı, arama isteğinin içerisine, yasaklı ülkenin dışındaki sunumcuların ayırt edebileceği şifreli bir kısım ekliyor. Bu kısmı algılayan yurtdışındaki sunumcu, yasaklı aboneye, sanki resmen aramış olduğu güvenli siteden geliyormuş gibi yasaklanan sitenin bilgilerini yolluyor.
Yazılım 8 Ağustos’ta Usenix Security ’11 konferansında ayrıntılı olarak sunulacakmış. Eh bizde de erteleme olursa, vaktinde yetişir herhalde.
1 http://www.bbc.co.uk/news/technology-14199218
