İşletmeye sanat girdi
Batı Dünyası’nın en önemli iki müzayede şirketinden Sotheby’s, işletme (iş yönetimi) ve sanat yönetimini bağdaştıran en önemli adımını, bu konuda en gelecek vaad eden ülkede, Çin’de atıyor. Beycing’in Tsinghua Üniversitesi ile Sotheby’s Sanat Enstitüsü güç birliği yaparak Çin’de “sanatın yönetimi” konusunda akademik çalışmaya başlıyor. Sotheby’s daha önce de Londra, New York ve Los Angeles’te benzer akademik faaliyete girişmişti. Ancak Çin’deki hem boyut hem içerik bakımından en büyüğü olacak. Böylece, hem Çin’in en önemli iş yönetimi ve ekonomi okuluyla hem de aynı üniversite bünyesindeki Sanat ve Tasarım Akademisi’yle birlikte çalışacak.
Bunun önemi nedir? Çin, dev adımlarla ilerleyen dev bir ülke. Sayılar bakımından kimse Çin’le boy ölçüşebilecek gibi değil. Çok yakın bir zamanda küresel sanat piyasasının, “eski para”nın hükmettiği Batılı ülkelerden, “yeni para”nın egemenliğine geçen Çin’e, Rusya’ya kaymakta olduğunu görmek için kahin olmak gerekmiyor.
Çin’de Batı Sanatı’na karşı büyük talep var. Bunun en abartılı biçimini, Beycing’in doğusunda Songzhuang adlı “Sanat Kasabası”nda görüyoruz. Burada 4 bin “sanatçı” yaşıyor. Çin’e kopya sanat üretiyorlar. Bir kısmı da yabancı şirketlere aynı şeyi yapıyor: Kopya sanatı yabancılara üretiyor. Kasabada 10 müze ve 80 sanat galerisi de var bu arada.
Sotheby’s sadece al-sat müzayedesi yapan bir bakkal dükkanı değil. Orası tam bir sanat akademisi gibi çalışıyor. Mültimilyarlık müzayedelerin organizasyonu kadar, eski eserlerin gerçekliği, tarihi, sahiplerinin şeceresi gibi tarih ve arkeoloji araştırması yapan bir akademik kuruluş sayılır.
Tsinghua Üniversitesi’nde Sotheby’s denetiminde iki yıllık Sanat Yönetimi Yüksek Lisans programı, yüksek öğretimde yenilikçiliğe en yeni güzel örneklerden. İş yönetimi ile sanat arasındaki bağı gören üniversiteler, akademik faaliyetlerini bu yönde geliştirmeye başladılar. Örneğin, Los Angeles’te sadece Yüksek Lisans ve üstü eğitim veren Claremont Üniversitesi’nin Drucker İş Yönetimi Okulu da Sotheby’s ile birlikte sanatın iş yönetimi (resmi adı: Art Business) konusunda üç sömestirlik bir eğitime başladı. (Peter Drucker, 1909-2005 arasında ABD iş yönetimi alanında çok etkili bir şahsiyetti).
Claremont’taki yeni yüksek lisans programında, Venedik Bienali ve Art Basel Miami gibi uluslararası sanat fuarlarını ziyaret de yer alıyor. Öğrenciler, son sömestirlerini Londra veya New York’taki Sotheby’s Sanat Enstitüleri’nde geçirebilecek.
Konu, aslında Türkiye’de bazı üniversitelerin de dikkatini çekmişti. Sanat ve kültür yönetimi programları başlatanlar oldu (örneğin Bilgi Üniversitesi).
