Kurum ve hedeflerde net analiz imkanı


İş zekâsı uygulamaları geriye dönük ve bugüne dair verilerle geleceğe yönelik hedefleri arasında mantıklı bağlar kurulmasını, başarılı kurumsal stratejiler çizilebilmesini sağlıyor.
Kurumların giderek daha da artan bilgi yığınlarının arasında rekabette belli oranda öne çıkabilmeleri için gelecekte ne yapmaları gerektiğine odaklanmaları gerek. İş zekâsı ve analitiği çözümleri işte şirketlerin geleceği görecek şekilde düşünebilmelerini sağlıyor. Çünkü böylece kararlarını güvenerek alıyor, adımlarını doğru atıyor ve geleceğe dair öngörülere sahip olabiliyorlar. Şirketlerin iş performanslarını ölçümleyip geçmiş dönemlerle kıyaslayabiliyorlar, önceki yıla oranla yaşanan değişimleri analiz edebiliyorlar ve gelecek yol haritalarını çizebiliyorlar. Bu da ciddi bir rekabet avantajı demek. Veriyi bilgiye dönüştürmek, ardından stratejiler oluşturmak ve karar süreçlerine dahil etmek, bilgileri analiz ederek mevcut ve potansiyel müşterileri daha iyi anlamak ve pazar payını yükseltmek, anlık aksiyon alabilecek bir kurguya sahip olmak iş zekâsı başlığında en önemli getiriler arasında sayılabilir. IBM Türk İş Analitiği Satış Lideri Merve Göral’a göre, iş zekâsı ve analitik çözümlerle aynı zamanda verileri doğru yeteneklerle eşleştirerek ve analiz ederek, performansı risk, müşteri hizmetleri ve operasyonel verimlilik alanlarında daha iyi hale getirebilmek de mümkün. İş zekâsı veya daha geniş ifadeyle analitik çözümler, şirketlerin operasyonel verimliliğini artırır, şirketlere rekabet avantajı sağlayacak analizler yapılmasını sağlıyor. Oracle ECEMEA Analitik Çözümler İş Geliştirme Direktörü Ali Rıza Kuyucu, müşteri deneyimi açısından, bütün kanallardan toplanan verilerin analizi ve alınabilecek aksiyonlarla müşteri deneyiminin mükemmelleştirilmesi ve müşteri kaybının engellenmesi konularında yardımcı olduğunu belirtirken, ekledi: “Tabii ki şirketlerde analitik çözümlerin kullanılması ile ilgili bir kültürün oluşması da önemli. Hem analizleri yapacak, hem de analizleri kullanarak kararlar alacak kişilerin varlığı, bu teknolojilerin doğru kullanılmasını sağlar.”
ERP Komitesi Koordinatörü M. Göker Sarp’ın da belirttiği gibi, karar alıcıların eğilimleri belirleyebilmeleri ve analiz edebilmeleri, tehditler ve fırsatları tahmin edebilmeleri gerek. Yani risk oranı tanımlanmalı, ölçülmeli ve yönetilmeli. Bu saptamadan yola çıkarak, “BT sistemleri ve yazılımları, bu çabaları desteklemeli” diyen Sarp’ın da belirttiği gibi, verilerin içinde gizlenen gelişmekte olan eğilimleri ve kalıpları görebildiğinde, şirketler en etkin kararları alabilir. “Günümüzde sosyal medya analizleri, müşteri duyarlılığının, ürün ve marka ilişkilerinin analiz edilmesine de olanak sağlamaya başladı” hatırlatmasını yapan Sarp, bu başlıkta gelişimi şöyle anlattı:
“Geleneksel iş zekâsı yetenekleri, raporlamanın, analizin ötesine geçti. İş zekâsı uygulamaları aynı zamanda senaryo modellemeyi, gerçek zamanlı izlemeyi ve tahmine dayalı analitiği planlamalı ve gerçekleştirmeli. Yöneticiler, kendi analizlerini kendileri gerçekleştirebilmeyi ve verileri gerçek zamanlı olarak görselleştirebilmeyi istemekte.”
Dün, bugün ve yarın arasında köprü
Farklı kaynaklardan elde edilen verilerin analitik raporlara dönüştürülmesi ile, iş sonuçlarının daha iyi, hızlı, kolay analiz edilmesi ve karar verme hızının artması iş zekâsı uygulamalarının önde gelen faydalarından. Smartiks İş Analitiği Birim Müdürü Bilal Teber, buna “Performans anahtarlarının takibi ile yetersiz ve gereksiz operasyonların tespit edilmesi, zaman ve iş gücü kaybının azaltılması sonucunda verimliliğinin artması” eklemesini de yaparken, gerçek zamanlı raporlama ile karar destek süreçlerinin iyileştiğini söyledi. Aktek İş Zekâsı Uzman Proje Yöneticisi Birol Çavuş’un da dikkat çektiği gibi, iş zekâsı, öncelikle, bilgi oluşmasını ve bu bilginin kurum içinde yayılmasını, yaygınlaşmasını sağlıyor. Yani kurumların geçmişinin ve bugününün doğru ve hızlı raporlanmasını ve devamında gelecek tahminlerinin yapılmasını sağlıyor. Kurumsal Performans Yönetimi (CPM) yaklaşımının vazgeçilmez parçası olarak, performansın analizini, yönetilmesini, iyileştirilmesini de destekliyor. Komtaş Bilgi Yönetimi Genel Müdürü Yüksel Çomak, iş zekâsı yapısını şöyle anlattı:
“İş zekâsı uygulamaları, kurumların kendi ürünlerini, müşterilerini, iş yapış şekillerini ve iş süreçlerindeki iyileştirilebilir noktaları bulmaya yarar. Bu gözle değerlendirdiğimizde, kurum içindeki farklı iş kollarında yürütülen pazarlama, satış, finans yönetimi gibi birçok farklı alanda iş zekâsı katma değer sağlar, konvansiyonel yöntemlerle analizi ve değerlendirmesi kolay ve mümkün olmayan analizleri yapılabilir ve paylaşılabilir hale getirir. Bu alanda kullanılan metodolojiler, teknolojik altyapı ve ürünlerle, kurumlar elde ettikleri sonuçları ortak bir dille paylaşır ve bilginin kullanımını kurum içinde sistematik bir şekilde sağlamış olurlar.”
Kuralları net uygulamalar için iş zekâsı
İş zekâsı ürünleri, kurumsal iş süreçlerinin gelişimi için anahtar rol oynayan anahtar performans göstergelerinin hesaplanması, sonrasında da kurumsal karne ve gösterge panellerinin karar vericilere sunulması süreçlerini otomatize eder. Bu saptamadan yola çıkan Ereteam Genel Müdürü Kutlay Şimşek, iş zekâsı ürünlerinin minimum hata ile ölçülebilirliği sağladığına dikkat çekti. Şimşek’e göre, iş süreçleri döngüsü içinde çokça tekrarlanan ölçümleme süreçlerindeki iş yükünü minimize eden bu yapı, çalışan verimliliğine de katkıda bulunur.
Bizcon İş Analitikleri Direktörü Özgür Yavuzkara’nın belirttiği gibi, iş zekâsı uygulamalarının şirketlere sunduğu en önemli hizmet; mevcut bütün verilere anında ve en sağlıklı şekilde ulaşılabilirlik sağlaması. Bu durum, farklı bakış açılarından doğabilecek soru ve taleplere en hızlı şekilde cevap verebilme olanağı sağlar.
Günümüzde her geçen gün artan ürün, hizmet, müşteri, tedarikçi, hammadde gibi yapılarla veri miktarı çok büyük boyutlara geliyor. Navigator İş Zekâsı Çözüm Yöneticisi Pelin Gürel Berksoy, her şirketin bu büyük veri yığınları içerisinde doğru, güvenilir ve hızlı bir şekilde istediği bilgiye ulaşabilmesi için iş zekâsı ürünlerini kullanması gerektiği kanısında. “Bu ürünlerin kullanılmadığı şirketlerde hala Office ürünleri üzerinde raporlar hazırlanmakta” eleştirisini yapan Berksoy, şu uyarıyı da ekledi: “Bu da hataya açık, kullanıcı bağımlı raporların üretilmesine neden olmakta. Daha sistematik, kuralların belli olduğu, standartların oluşturulduğu, doğru ve güvenilir verilere, analizlere ulaşmak için iş zekâsı ürünlerin kullanılması kaçınılmaz.”
Her ölçekte şirketten yoğun ilgi
SAS Türkiye Analitik Çözümler Lideri Özlem Akpınar, kurumların iş zekâsı ile elde ettikleri avantajları şöyle sıraladı: Kârlılık ve büyüme için fırsatları daha kolay öngörüp gerçekleştirebilmek, hızlı bir şekilde stratejik, operasyonel ve taktiksel aksiyonlar alabilmek ve son olarak, bu aksiyonların tüm kurum çapında elle tutulabilir sonuçlara dönüştürülebilmesi.
İş zekâsı işletmelere self servis şekilde BT desteği olmadan daha fazla kararı, doğru bir şekilde ve doğru zamanda alması için yardımcı oluyor. Obase Genel Müdürü Dr. Bülent Dal’ın da belirttiği gibi, bu da birçok alanda verimlilik ve müşteri memnuniyeti artışı sağlıyor.
Anadolu Bilişim Hizmetleri Kurumsal Uygulama Hizmetleri Müdürü Atakan Karaman’ın dikkat çektiği gibi, faaliyet gösterdikleri sektörler fark etmeksizin tüm şirketler iş süreçleri sonucunda işlem bazlı kayıtlar elde ederler. İş zekâsı çözümleri de söz konusu kayıtları anlamlı bir bütün haline getirip, farklı açılardan ve farklı boyutlardan bakılabilmesini sağlıyor. “Böylelikle kurumlar verimliliklerini artıracak bir analiz kudretine sahip olurlar” diyen Karaman’a göre, bu açıdan bakıldığında iş zekâsı çözümleri, en temelde şirketlere geçmişi analiz edebilme, bugünü yönetme ve geleceği öngörebilme yeteneği kazandırır. İş zekâsı uygulamaları özellikle finans, perakende, telekom gibi yoğun veri biriktiren sektörler tarafından talep ediliyor. Karaman’a göre ilgi de artıyor. Çünkü her ne kadar ihtiyaçlar paralelinde genel anlamda büyük kurumlar iş zekâsı çözümlerine daha fazla ilgi gösterse de, özellikle son dönemde ihtiyaçların farklılaştığı gözlemleniyor ve her ölçekten kurum için iş zekâsı çözümlerini ihtiyaçlara göre özelleştirebilmek mümkün oluyor.
Organizasyonel yapılarında iş analitikleri ile ilerleyen birçok şirket, bu sayede süreçlerinde iyileştirme sağlıyor. “Gıdadan mağazacılığa, banka ve sigorta ile otomotivden hizmet sektörünün geneline kadar pek çok alanda faaliyet gösteren şirketlerin iş zekâsı çözümleri ile çok uzun bir yol kat edebileceklerine inanıyorum” diyen itelligence Analytics Genel Müdürü Serdal Mermer’in de belirttiği gibi, sektör pratikleri, iş zekâsı ve analitik uygulamalarda her geçen gün farklılaşsa da, temel bir yönetsel ihtiyaca karşılık gelmesi açısından iş zekâsı kavramının tüm sektörler üstü olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca, bu paralelde, küresel ekonomi ile ölçek kavramı sadece kurumsal büyüklüğü tanımlayan ayırıcı etmenler haline dönüşüyor. Ölçek farklılaşsa da, iş zekâsı ve bütçeleme gibi temel kurumsal yönetim uygulamalarına duyulan ihtiyacın kolay kolay ortadan kalkmayacağı açık.
İş zekâsı uygulamaları dendiğinde ilk akla gelen çözümlerden biri, ‘Kurumsal Kaynak Planlaması’ olarak bildiğimiz ‘ERP’. “ERP çözümlerinin, en temelde doğru yönetme, doğru planlama ve kurumsal hafıza konusunda Türkiye’deki şirket yöneticilerine ve çalışanlarına büyük farkındalık kazandırdığını gördük” diyen Model Kurumsal Çözümler Genel Müdürü Atila Zeybek, “Daha da özele indiğimizde, peş peşe yaşanan krizlerin kontrolü, iç ve dış operasyonların kontrol ve denetimi, stok yönetimi, maliyet, kârlılık ve stratejik karar destek altyapılarının önemi gibi konularda şirketlerin kalıcı bir çalışma prensibi ve biçimi yapılandırdıklarına şahit olduk” dedi. Zeybek’e göre, en önemlisi de, anlamlı verilere bir bütün oluşturan iş zekâsı çözümleriyle giderlerde azalma, gelirlerde ise önemli oranda artış sağlanabileceğinin fark edilmesi. Özellikle perakende sektörü iş zekâsı uygulamaları başı çekiyor. Bunun yanı sıra sağlık, üretim ve sigortacılık sektörlerinde ciddi analiz ihtiyaçları olduğu görülüyor. Zeybek’in tabiriyle, ‘ERP, CRM ve iş zekâsı uygulamalarının tam bütünleşik çalıştığı bir yapıya’ ihtiyaç duyuluyor. Bu nedenle iş zekâsı uygulamaları orta ve büyük ölçekli işletmeler için önemli bir karar destek aracı haline geliyor.
Bilgiyi analiz edebilme yetkinliği önemli
İş zekâsı uygulamaları, şirket çalışanlarının teknik bilgi birikiminin olmasına gerek olmaksızın, kullanıcı dostu ekranlarla veri güvenliğinden ödün vermeksizin şirketin iş ihtiyaçlarına yönelik doğru veriye erişilebilmesini, bu veriler üzerinden analiz yapılabilmesini, geçmiş verilerden hareketle geleceğe yönelik tahminsel veriler türetilmesini sağlıyor. Bu tespiti yapan Arete Danışmanlık İş Analitikleri ve Teknoloji Grup Yöneticisi Onur Bekmezci ekledi: “Analizler sonrasında elde edilen bulguların diğer çalışanlarla sistem içerisinde veya dış platformlarda paylaşılmasına olanak sağlar. Tüm bu katma değerler, şirketin daha doğru ve daha hızlı kararlar alabilmesini destekler.”
Ürünlerin tüketiciye ulaştırılmasından tedarikçi yönetimine, insan kaynaklarının koordinasyonundan stok takibine iş süreçleri, bir kurumun ürünlerinin, servislerinin ve markalarının temelini oluşturur. İnnova Bilişim Çözümleri İş Çözümleri Direktörü Feyza Narlı’nın da dikkat çektiği gibi, süreçlerin verimlilik, üretkenlik, kontrol, talepleri yanıtlama ve gelişme hedeflerine ulaşabilmek için bir kurumun öncelikle kendi iş süreçlerini, bu süreçleri kullanacak kişilerin ihtiyaç ve yeteneklerini ve geliştirilmesi gereken alanları çok iyi anlaması gerekir. Bütün bunları anlayabilmek için, kurumlar uygun bilgiye ve bu bilgiyi analiz edip uygulayabilecek yeteneğe sahip olmalı.
ANALİTİK YETKİNLİK GELİŞİYOR
TÜM KURUMLARIN GÜNDEMİ