Matematik Müzesi açılıyor

Google’ın 2 milyon dolar katkısıyla, Glenn Whitney adlı matematik öğretmeni bilişimci, New York’ta 30 milyon dolar harcayarak bir Matematik Müzesi açmaya hazırlanıyor. Matematiğin sanatla, bilimle, finansla ilgisini somut biçimde gösterecek, etkileşimli bir müze olacak. Müze deyince akla “katılıp kalmış” ölü bir ortam gelmesin. Bilgi toplumu ülkelerinde bu tür müzeler; karnaval gibi, haber ajansı, bilim dergisi gibi çalışıyor.
2012’de açılması planlanan müzenin sloganı şimdiden belli. Matematik eşittir Buluş eşittir Güzellik eşittir Eğlence.
Matematik öğretimi ABD’de, bir eğitim sorunu… Daha az sayıda öğrencinin matematiği yüksek öğrenim konusu olarak seçmesi bir dert. Bu konuyu daha cazip nasıl yaparız diye düşünüyorlar. Matematiğin tarımdan astronomiye kadar girmediği alan ve konu yok aslında.
Matematik ve Fen Bilimlerinde Uluslararası Eğilimler  (TIMMS) araştırmasına göre dördüncü sınıf öğrenciler kategorisinde Singapur ve Hong Konglu öğrencilerin yüzde 40’ı,
“ileri” aşamaya geçerken, bu oran, Amerikalı öğrencilerde yüzde 11. Sekizinci sınıf öğrencilerde Tayvan, Kore, Singapur’da “ileri düzey” oranı yüzde 40-45 ama ABD’li öğrencilerde yüzde 6’dan ibaret. (Türkiye TIMMS’e 8. sınıf düzeyinde katılıyor. Türk öğrencileri matematik başarı puanları ortalamasında 49 ülke arasında 30. sırada. Türkiye’nin konumu,
ölçüt olarak belirlenen 7 ülkeyle birlikte düşünüldüğünde ise 37. sırada).
Bir matematik müzesi açma fikri, ABD’deki matematik eğitimi dertlerine çare olarak düşünülmüş. Derslerin ve ders kitaplarının veremeyeceği “matematik heyecanı”nı, etkileşimli bir müzede vermek. Yeri de belli oldu:
New York’un Chelsea semtinde 20 katlı bir binanın zemin ve bodrum katları.
Müze için Google ve hayırsever finansçı dışında halk ve kurumlar da para yardımı yapacak. Şimdiden 22 milyon dolar toplandı. Geriye kaldı 8 milyon.
Müzede en önemli iş, pedagoglara düşüyor: Matematik “öğretiyor gibi yapmadan” matematik nasıl öğretilir? Bunun için, nasıl bir etkileşimli ortam ve cihazlar, aletler, renkler kullanılmalı? Oyun, çocuklara matematiği anlatmada nasıl işe yarar?
Başka ülkelerde matematiğe yoğunlaşan müzeler var. Örneğin Floransa’da Arşimet’in Bahçesi, Almanya (Giessen, Bonn), Kore, Paris’te “Buluşlar Sarayı” (Le Palais de découverte) gibi… Ama nedense ABD’de yoktu. Bu ilk olacak.
Müzenin adı MoMath, New York’taki çok popüler iki müzenin adına “yakın” tutuldu: Modern Sanat Müzesi (MoMA) ve Metropolitan Müzesi (MET).