Sahte haber mahkumu
Malezya’da parlamentonun, “sahte haberi” 3 Nisan’da yasaklaması ardından ilk ceza verildi: Malezya’daki bir Danimarka vatandaşı aleyhinde, sosyal medyada “sahte haber” yaptığı gerekçesiyle dava açıldı. Vatandaş, bir cinayet mahalline polisin 50 dakikada ulaştığını yazmıştı. Oysa kayıtlara göre polis oraya 8 dakikada gitmiş. Zanlıların peşine düşmüş. Bu durumda Danimarkalı, “sahte haber” yapmış sayıldı. Özür dilemesine rağmen cezası ertelenmedi. 10 bin Malezya parası (2,500 dolar) ceza verildi. Bunu ödeyemeyeceğini söyleyince bir aylığına hapse konuldu.
Böylece, ilk kez, sahte haber yayınladı diye bir kişi ceza alıyor. Ve Malezya’da yerli-yabancı fark etmiyor. Endonezya da eğer Facebook’ta sahte haber çıkarsa, Facebook’un kapatılacağını açıklamıştı. Singapur ve Filipinler’de de sahte habere karşı yasal önlem alınması yönünde hareket var. Tabii ki düşünce ve ifade özgürlüğünü savunan stk’lar bu girişimlere karşı duruyor.
Avrupa Birliği ise Dijital Ekonomi ve Toplum Bakanı Mariya Gabriel başkanlığında 39 iletişim ve bilişim uzmanından oluşan bir komisyonun sahte habere dair öneriler raporunu yayınladı. 44 sayfalık raporda sahte haberin tanımları, buna karşı alınabilecek önlemler, ifade özgürlüğünün durumu tartışıldıktan sonra AB’nin, daha üst düzeyde, bu konuda neler yapabileceğine dair öneriler yer alıyor. Bu durumda, 2019’da AB’nin bir yönerge ilan etmesi beklenir. Zaten Bakan Gabriel, teknoloji “devlerini” hedefe koyarak şu anlama gelen diplomatik bir uyarı yaptı: “Temmuza kadar bu konuda bir ahlaki tavır almalısınız. Sizi Aralık ayına kadar gözleyeceğiz. Durumunuza bakacağız.”
Güzel salonlarda kibar uzmanlar güzel güzel tartışırken, “Yok artık! Bu kadarı da olmaz” dedirten durumlar yaşanıyor: BBC logosunu kullanarak, sanki bir BBC stüdyosundan yayın yapılıyormuş gibi bir mizansenle şu 3 dakikalık tv “haberi” (!) online yayınlandı: “Rusya ile NATO, Baltık’ta savaşa başlamış, nükleer başlıklı füzeler kullanılmış! Kraliçe Elizabeth, Londra’dan, güvenli bir yere kaçırılmış.” BBC hemen yalanladı ama inanmak isteyen inanmıştır.
