Seçimden önce, sonucu belli
Rusya’da Mart ayında yapılacak Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nin “galibini” Google, şimdiden ilan etti: Evet, doğru bildiniz! Putin.Google, bu “haberi” yanlışlıkla vermiş. Aslında haber Mart ayında “doğrulanacak” ama henüz, şimdilik, Putin o seçimin galibi değil. Elbette olacak. Dördüncü kez. Başka seçenek yok.
Şu yaşadığımız dönemin kafa karışıklığını, dikkat eksikliğini, akıl-fikir yetmezliğini gösteren bundan daha uygun bir örnek olamazdı. Haber, 15 Ocak’ta Google’ın Rusça sitesinde çıktı. Ama baş sorumlu Google sayılmaz. Haberin “kaynağı” (!) Wikipedia. Haberleri insanların değil, yazılımların “seçtiği” bir düzende, Wikipedia’daki bir “haberi” Google’ın yazılımı almış. Bu kadar basit.
Hata 20 dakikada giderildi. Ama bu sürede, gören gördü. İşte şimdi de siz görüyorsunuz.
Rusya kaynaklı yalan/sahte haberciliğin 2016 ABD Başkanlık Seçimi’nde etkili olduğu,
2017’de adım adım anlaşıldığından bu yana, “İnternette yazıyorsa acaba yalan mı?” kuşkusu, orada yayınlanan her cümle için geçerli olmaya başladı. Bu ise, “Her bilgi internette var” iyimserliğinin sonu demek: Doğru, “her” bilgi var gerçekten. Yalanı, gerçeği…
Bunu andıran bir başka gelişme yine geçen hafta yaşandı. Beyaz Saray’da neler olduğunu anlatan “Fire and Fury” (Ateş ve Şiddet) adlı kitapla aynı isimdeki bir başka –ama hiç ilgisiz- kitabı Amazon’un robot yazılımı yan yana tanıtınca, olanlar oldu.
“Bunu satın alan, şunu da alıyor” diye yazdı robot yazılım. Dikkati sıfır, aklı uçuk, zihni kof bir çok kişi Trump kitabıyla, İkinci Dünya Savaşı’na dair öbür kitabı da satın aldı! İkisi bir arada, indirim de yapıyoruz, sadece 33 dolar.
Durumla alay eden New York Post gazetesi, Amazon sitesine yorum yazan bir okurun, savaşa dair kitap için şunları dediğini aktardı: “Bu kitapta Başkan Trump’la ilgili bir şey yok. Neden Demokratlar bu kitaba bu kadar önem verdi, anlamadım.”
Savaş kitabının yazarı Prof. Randall Hanson ise, “İnsanlar, bu iki kitabın kapakları arasındaki farkı hiç görmedi mi? Bu kadar şapşal olabilirler mi?” diye soruyor. Kanadalı siyaset bilimci hoca, kitabını on yıl önce yazmış, ama Amazon’da “dikkatsizlik” sonucu bestseller olacağını düşünmemiş.
