Teknoloji transferine hız
İleri teknoloji ürünü yaratmak, bunu ihraç etmek, böylece ülkeye döviz getirmek, uzun vadede dış ticaret açığını kapatmak. Hayal gibi, ama mümkün. Sessiz sedasız, “mehtersiz” bir proje yapıldı bu konuda: Teknoloji Transferini Hızlandırma Türkiye Projesi (TTH). BST Bakanlığı, TÜBİTAK, TTGV ile birlikte yabancı yardımcılar Avrupa Yatırım Fonu (EIF), BpiFrance, ABD’den VentureWell. Bu ilginç grup, AB-TR mali işbirliği çerçevesinde BST Bakanlığı’nın Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında finanse edildi. EIF tarafından yönetildi. TTGV tarafından yürütüldü.
Bu harika işbirliğinden çıkan sonuç: Ülkemizde, ileri teknoloji temelli 23 girişime 50 bin euro ile 2.5 milyon euro arasında, toplam 50 milyon euro risk sermayesi fonu sağlandı. Malum, bir startup’ın en ihtiyaç duyduğu şey yenilikçi fikir, evet ama, bunu gerçekleştirecek parasal kaynak yoksa, fikir kağıt üzerinde kalır.
BST Bakanı Faruk Özlü, gündelik hız içinde dikkatten kaçan şu önemli verileri hatırlatıyor: “Ülkemizde bin firmanın toplam ihracattaki payı % 57.28. Geçen 2016’da bir milyar doların üzerinde ihracat yapan sadece 10 firma var. İhracatçı ilk bin firmanın 174’ünde arge merkezi bulunuyor. Birinci 500’de 100. İkinci 500’de 74. Bu firmalarda Ar-Ge’nin toplam cirodan aldığı pay % 2.” Bu çok az. Ülkemizde Ar-Ge, GSMH’nın yüzde 1.06’sı (2015). 2023 hedefi ise yüzde 3. Beş yıl kaldı!
Bu aşılmazı aşmak için fikir-inovasyon sahibi ile parayı-piyasayı bir araya getirmek lazım. TTH Projesi’yle tam da bu amaçlandı. 41 tanesi TÜBİTAK tarafından desteklenen 65 Teknoloji Transfer Ofisi’nde “ticarileştirilebilecek çalışmaları olan akademisyenler ve startup’lar” saptandı. Bir de büyük tablo hedef vardı: Acaba şirketin fikri, uluslararası piyasada tutunabilecek, kabul görecek güçte mi? Dışarda tutunursa, içerde haydi haydi tutunur. Büyük hedefimiz, yurt dışına bu şirketin ürün/hizmetini ihraç edebilmek. Bu işlemi de hızla yapmak.
Projede o kadar güzel projeler var ki, sanki yabancı inovasyon haberlerinden fırlamış gibiler. Özel girişimci ve girişimci akademisyenlerin yüzde 40’ı kadın.
