Teknolojinin büyüyen veriye cevabı: Tekilleştirme

Endüstrinin sürekli büyüyen veriyle baş etme ihtiyacı, sıkıştırma konusunda birbirinden yaratıcı yaklaşımları beraberinde getiriyor. Tekilleştirme, verinin daha verimli saklanması ve aktarılması konusunda kurumlara yeni fırsatlar sunuyor.

Bundan neredeye 20 yıl önce ilk MP3 sıkıştırma programlarıyla tanıştığım zamanı hatırlıyorum. O zamanlar neredeyse kullandığımız sabit diskin dörtte birini kaplayan 4 dakikalık şarkıya eşit 70 MB’lık wav dosyalarının, komut satırı üzerinden çalışan bir programla birkaç saat içinde nasıl 4 MB’a indiğini hayretler içinde seyrediyorduk. Hatta bunları çalabilmek için de ileri-geri sarma tuşu bile olmayan, 500 dolarlık bir yazılım kullanmak gerekiyordu (Tanrı günahlarımızı affetsin).
Sonradan bu iş videolara da sıçradı. Baktılar ki saniyede 24 kareyi arka arkaya koyunca iki kare arasında fonda pek bir şey değişmiyor, dediler o zaman sadece değişen kısımları aktaralım diğer kısımları aynen taşıyalım. Bunun üzerine de şimdi H264 ve benzer isimler verdiğimiz formatlar doğdu. Özellikle Nuri Bilge Ceylan filmlerinin bu yöntemle gayet güzel sıkıştığı söyleniyor, söyleyenlerin yalancısıyım.
Üstelik elimizdeki cihazların bu verileri sıkıştırma konusundaki performansı da giderek yükseliyor. İlk çıktığında 3 saat süren bir sıkıştırma döngüsü, bugünün ortalama kişisel sistemleriyle 10 saniyenin altında gerçekleşiyor.
Ama dert sadece bizim derdimiz değil. Kurumlarda da veri büyüdükçe, bu büyüyen veriyi ihtiyaçlara uygun bir şekilde sıkıştırmak için bulunan yöntemler giderek gelişiyor. İşte kurumsal veri depolama da bu alanda aradığı çözümü tekilleştirmeyle buldu. Boş disk alanının, fazladan bant genişliğinin altın gibi değerli olduğu bir dünyada dediler ki madem her gün yedek alıyoruz, madem her gün verilerin önemli bir kısmı da değişmiyor, o zaman sadece değişen veriyi yedeğe aktaralım. Bunun için uygulamalar, algoritmalar geliştirdiler. Sadece bu işi üstlenecek donanım hızlandırıcıları ürettiler. Diskleri tararken dosya ölçeğinden sıyrılıp disk üzerinde benzer kümeleri kenara ayırmaya başladılar. Sonuçta da çığ gibi artan veriyi eldeki kıt kaynaklara sıkıştırmanın bir yolunu buldular. Şimdilik.
Biz de bu dosyamızda, son yıllarda önemi daha çok anlaşılan ve farklı ölçeklerde giderek yaygınlaşan bu kavramı mercek altına aldık. Nedir, ne gerekir, uygularken nelere dikkat etmeli ve geleceği ne olacak etraflıca masaya yatırdık.
Tekilleştirilmemiş hali içerik olarak 6 sayfa tuttu. Tekilleştirilmiş halini çoktan okudunuz bile.