Yatırım danışmanı robo, maksimum getiri için işbaşında
Makine öğrenimi ve yapay zeka algoritmalarına dayalı robo danışmanlık hizmetleri sunan Akıllıfon, kendi geliştirdiği makine öğrenimi algoritmaları ile ‘değer’ ortaya koyuyor.
2008 küresel finansal krizinde ortaya çıkan, bugünse küresel bazda 1 trilyon doların üzerinde fonu yöneten robo danışmanlara yönelik ilgi pandemi döneminde de kaçınılmaz olarak arttı. Arkasına yapay zeka ve makine öğrenmesi yetkinliklerini alan, yatırım kararlarında insandan kaynaklanan hataları en aza indiren robo danışmanlar, yatırımcının risk toleransı ve hedeflerine göre özelleştirilmiş portföyler sunuyor. 2018 yılında TÜBİTAK ve KOSGEB destekleri ile kurulan Akıllıfon da, her adımı üzerine analizler yapılarak geliştirilen yapay zeka tabanlı portföy optimizasyonu ve yatırım platformu. Kurucu ortaklar ise Prof. Dr. Özlem Önder, Prof. Dr. Mehmet Caner, Dr. Esra Ulaşan ve Ercan Gümüş. Akıllıfon, ODTÜ TTO Yeni Fikirler Yeni İşler (YFYİ) hızlandırma programı sonucunda KoçSistem tarafından Teknoloji Paketi Özel Ödülü’nü aldı ve 2020 başında KoçSistem ile iş partnerliği anlaşması imzaladı. Finans kurumlarına web ve mobil tabanlı çözümlerin yanında SDK ve API entegrasyonları da sunan Akıllıfon, Kuveyt Türk tarafından kurulan Lonca Girişimcilik Merkezi’nin beşinci dönemine seçilen dokuz girişimden de biri oldu. “Akıllıfon, Ege Teknopark’tan aldığı desteklerin yanı sıra TÜBİTAK, KOSGEB, İTÜ Çekirdek, Lonca, BTM, YFYİ, KoçSistem, Insurtech HUB tarafından da destekleniyor” bilgisini veren kurucu ortaklardan Dr. Esra Ulaşan, hem yatırım dünyasında ‘robo danışman’ kavramının gelişimini değerlendirdi hem de Akıllıfon olarak hedeflerini anlattı. İTÜ Çekirdek’in portföy yönetim şirketlerine algoritmalara dayalı fon, fon sepeti oluşturma ve yönetme hizmeti veren girişimi Akıllıfon, 600 bin TL değerindeki ilk yatırımını ise 2020 Aralık’ında Lima Ventures’tan aldı. Finansal piyasalarda geçerliliğini kanıtladıkları modellerini yatırımcılara kullanımına sunmak için yatırım tavsiye ve robo danışmanlık platformu Akıllıfon Robo Danışmanı geliştirdiklerini belirten Dr. Ulaşan, sorularımızı yanıtladı:
Robo danışmanlar, küresel finans ve yatırım yapısında nasıl bir yere sahip?
Globalde robo danışmanlar 2008 global finansal kriz sonrası kuruldu ve 10 yılı aşkın süredir hizmet vermekte. Büyüme rakamlarına bakıldığında robo danışmanlık sektörüne olan ilginin hızlı bir şekilde arttığını söyleyebiliriz. Şu anda globalde 200 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla 1 trilyon dolara yakın bir portföy büyüklüğü robo danışmanlar tarafından yönetilmekte. Bu oranın 2024’te yaklaşık 3 katına çıkması da beklentiler arasında. Toplam fon büyüklüğünün yüzde 70’den fazlası Amerika’da yönetilirken, eskiden sadece varlıklı yatırımcıların alabildiği profesyonel yatırım danışmanlığı hizmeti de robo danışmanlar sayesinde kitleler için ulaşılabilir hale geldi.
Bunlar, öğrenebilen robot danışman olarak mı faaliyet gösteriyor?
Akıllıfon; makine öğrenimi ve yapay zeka algoritmalarına dayalı olarak robo danışmanlık hizmetlerini sunuyor. Akıllıfon’un değer önerisi ise kendi geliştirdiği makine öğrenimi algoritmalarına dayanıyor. Kurucu ekibimiz tarafından teorik olarak ispatlanan algoritmalar Akıllıfon platformuna entegre ediliyor ve uluslararası geçerliliği olan yöntemler kıstas kabul edilerek performans karşılaştırmaları yapılıyor. Akıllıfon finansal kurumlara özel API ve SDK çözümlerinin yanında web ve mobil tabanlı çözümler de sunuyor.
Robo danışmanları, duygusal zekası ile insandan farklı kılan özellikleri neler? Koronavirüs süreci bu danışmanlara yönelik ilgiyi nasıl etkiliyor?
Yatırımcılar olarak insan doğası gereği duygusal hareket etmeye ve düşen piyasalarda panik olmaya meyilliyiz. Panik ortamında “sürü davranışı” birçok yatırımcının büyük kayıplar yaşamasına neden olur. Bu noktada robo danışmanlar ise duygusallıktan uzak rasyonel kararlar veren, yatırımcının risk toleransı ve hedeflerine göre özelleştirilmiş portföyler sunan yapılar. Yapay zekâ tabanlı Akıllıfon, ani satışlar yapmak yerine rasyonel kararlar vererek getirileri artırmaya yönelik portföy değişimleri tavsiye eder. Koronavirüs sürecinde ise yatırımcıların robo danışmanlara olan ilgisi büyük ölçüde arttı. Küresel piyasadaki başarılı örneklerden Betterment’in yatırımcıları üzerine yaptığı bir araştırmada koronavirüs döneminde yatırımcıların kıymetli maden fonları başta olmak üzere portföylerine daha düşük riskli varlıkları dahil ederek, kısa vadeli portföy dağılımlarını çeşitlendirdikleri ve risklerini farklı varlık sınıflarına dağıttıkları da gözlemlendi.
Akıllıfon bu danışmanlık dünyasında nasıl bir yere sahip? Türkiye pazarını robo danışmanlar ve Akıllıfon yapısına ilgi konusunda nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’de robo danışmanlık hizmetlerinin erken aşamada olduğunu söyleyebiliriz. Sektörde bizimle birlikte faaliyet gösteren 4-5 firma daha bulunuyor. Yeni oluşan bir pazarda Akıllıfon da en önemli oyunculardan. Akıllıfon’un KoçSistem ve Insurtech Hub ile iş ortaklıkları bulunuyor. Ayrıca, KuveytTürk’ün Lonca girişimcilik programında yer alıyor. Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) yaklaşık 7 milyona yakın katılımcı sayısı ve 135 milyar TL civarında toplam fon büyüklüğü söz konusu. Yatırım fonlarında ise 145 milyar TL civarında bir fon büyüklüğü ve 2,5 milyona yakın bir yatırımcı sayısı bulunuyor.
Var olan yapılarla entegrasyon yetkinliğinizi nasıl değerlendiriyorsunuz?
Finansal kurumlara API ve SDK çözümleri sunuyoruz. Dolayısıyla finans kurumları Akıllıfon çözümlerini hızlı bir şekilde kendi sistemlerine entegre edebilirler. Akıllıfon, ölçeklenebilir iş modelleri sayesinde hizmetini geniş kitlelere düşük maliyetlerle sunuyor.
Robo danışmanlık konusunda beklentileriniz ve Akıllıfon olarak hedefleriniz neler?
Rekabetin artması, sektörün büyümesine ve teknolojinin yaygınlaşmasına hız kazandıracak. Robo danışmanlık teknolojisinde üzerinde durulması gereken en önemli husus ise algoritmalar. Algoritmalar ile varlık sınıflarının hareketleri ve birbirleriyle ilişkileri, kullanıcı profiline uygunluğu ve gelecek öngörüsünün yanında haberler, makro ve mikro ekonomik verilerin analizi gibi birçok faktörün eş zamanlı değerlendirilerek optimal portföylerin oluşturulması ve getirilerin arttırılması hedeflenmekte. Diğer önemli bir husus da iyi çalışan algoritmalar ile finansal piyasa bilgi ve deneyimi yüksek danışmanlarla hibrid yapılar kurgulamak.
