Yeni eğilimleri sosyal medya belirliyor
İş zekâsı uygulamalarında; büyük verinin analizi, gerçek zamanlı raporlama, tahmine dayalı modelleme, görsellik ve kolay kullanım ön plana çıkıyor.
Önümüzdeki dönemlerde, iş zekâsı uygulamalarının etkinlik açısından çok daha ileri noktalara taşınacağı öngörülüyor. Bu durum, uygulamalardan elde edilecek sonuçların kalitesinin artması ve uygulamaların kullanım kolaylıklarının çok daha artacağı göz önüne alınarak öngörülüyor. Özellikle kurum dışındaki büyük verinin daha da yaygın olarak analitik uygulamalarda kullanılması ile birlikte bugüne kadar öngörülmeyen birçok değerli sonuca ulaşılabilecek. Sosyal medya, günümüzde pazarlamanın müşterilerine ulaşmak ve müşterilerinden geri bildirimler almak için kullandığı önemli bir araç haline geliyor. Şirketlerin hem kendisi hem de rakipleri hakkında müşteri yorumlarını ve geri bildirimlerini değerlendirmesi şirketin alacağı kararlar için çok önemli. Bu analiz ihtiyacı, iş zekâsında ‘Sosyal Medya Analitiği’ kavramının doğmasına neden olurken sosyal medyadaki analizler, çok büyük hacimli bir verinin sorgulanması anlamına geldiği için bu analizlerde büyük veri çözümlerine ihtiyaç duyuluyor.
Sosyal medya analizleri mümkün hale geldi
Sosyal medya üzerindeki verilerin de büyük veri kavramlarıyla birlikte analiz edilebilmesiyle sosyal medya analizleri mümkün hale geldi ve iş zekâsı kapsamında yeni bir alan olarak ortaya çıktı. Sosyal medya analizleriyle daha fazla veri üzerinde analizler yapma ve daha fazla bilgi ortaya çıkarma imkanı oluştu. KoçSistem Ar-Ge ve İş Uygulamaları Danışmanlık Direktörü Ömer Özgür Çetinoğlu, konuyla ilgili görüşlerini şöyle açıkladı:
“Günümüzde kurumlar yapılandırabildikleri verileri analiz edebiliyor; büyük veri kavramı etrafında yapılacak çalışmalar ile sosyal medya, ağ, log, makine gibi yapısal olmayan veri üreten farklı kaynaklardan alacakları verileri de anlamlı bilgi kategorisine alabiliyorlar. Böylelikle daha sağlıklı analiz ve tahminleme yaparak hizmetlerine bunu yansıtabiliyorlar. Bu çerçevede büyük veri çalışmaları ile farklı sektörler için farklı kazanımlar elde ediliyor. Finans sektöründe ‘Fraud Detection’ olarak adlandırdığımız dolandırıcılık vakalarının tespit edilmesi ve önlenmesi; telekomünikasyon sektörü için konum tabanlı mobil hizmetlerin sunulması; sağlık sektöründe genetik bilimi, hastalıkların ve salgınların önceden tahmin edilerek önlenmesi, hasta-doktor etkileşimini geliştirilmesi gibi çalışmalar kurumların elde edeceği bazı faydalar olarak sıralanabilir.”
Sosyal medyanın etkileri artıyor
Sosyal medyanın, insanların şirketiniz ve ürünleri hakkında ne düşündüğünü öğrenmenin en iyi ortamlardan biri olduğunu belirten Intellica Yönetici Ortağı Dr. Kemal Ünaltuna, şunları kaydetti:
“Sosyal medyanın etkileri de influencer (etkileyen) diye adlandırdığımız kişilerin çevrelerini etkilemesiyle birkaç katına katlanıyor. Bu veri yapısal değil, yani büyük verinin konusu. Influencer’ları bulmak analitik bir konu, hatta veri madenciliği konusu. Bunları anında aksiyona dönüştürmek ise CEP (Complex Event Processing) teknolojisinin işi. Yani burada tüm teknolojiler bir arada çalışıyor. Ancak bu verileri kişi bazında toplamak zor olabiliyor. Kişi bazında olmayan bilgi gene değerli tabi, ama değeri oldukça düşüyor. Ayrıca CEM (Customer Experience Management), büyük veri ve CEP bir araya gelerek güzel bir üçlü oluşturmaya başladılar. Her kurum için de bunları kendi bünyelerinde hayata geçirmek zor ve masraflı bir iş. Özellikle, bunları hızlı hayata geçirmek isteyen ve kısıtlı bir bütçesi olan kurumlar için bulut bence ideal. Ama burada henüz yeterli profesyonel hizmet sunucu yok bence.”
Verilerin önemi biliniyor ama metot keşfedilmiş değil
Büyük veri kavramı içerisine farklı kaynaklardan toplanmış ve çoğunlukla ilişkisel veritabanı mantığında depolanmayan bilgiler girmektedir. Bunların arasında, sosyal medyada ortaya çıkan demografik ve coğrafi bilgi, web bilgileri ve şirketin iş süreçlerine dair bilgiler girebilir. İşletmeler bu tarz verilerin önemini biliyor, ancak potansiyelini tam olarak nasıl ortaya koyabileceklerini tam olarak keşfedebilmiş değiller. Model Kurumsal Çözümler Genel Müdürü Atila Zeybek’in verdiği bilgilere göre, büyük verinin bulut platformlarında barındırılmasına yönelik bazı gerekçeler şunlar olabilir:
• Büyük verinin tutulması geniş bir yelpaze içerisinde ileri teknolojiyi, yetkinliği ve yatırımı gerektirir.
• Büyük veri, pek çok farklı format ve platformda bulunan dış kaynaklı verileri içerir.
• Büyük verinin işlenmesi veri işleme servislerinin artırılmasını gerektirir. Zeybek, “Büyük verinin bulutta analiz edilmesi, mevcut iş zekâsı çözümlerinin farklı bakış açıları ve çeşitli teknikler yoluyla geliştirilmesini zorunlu kılar. Büyük veri, bulut ve iş zekâsı çözümlerinin bir hizmet paketi içerisinde sunulması, yeni bir hizmet anlayışıyla birlikte yeni kazanç noktalarını da beraberinde getirecektir” dedi.
Şirketler daha büyük resmi görmek istiyor
Bilişim alanındaki birçok dalda olduğu gibi, iş zekâsı da inanılmaz bir hızla gelişiyor ve yenileniyor. Bunun olmasındaki en büyük etken ise tabii ki müşteri beklentileri ve istekleri. Oracle İş Zekâsı Danışmanlığı Direktörü Tolga Yıldırım’ın verdiği bilgilere göre, büyük veri ve bundan faydalar sağlama, önemli bir konu başlığı. Bu alandaki talepler sürekli artıyor ve gelişmeler de bu talepleri karşılama yönünde ilerliyor. Yıldırım, şunları kaydetti:
“Artık iş birimleri daha fazla çeşitlilikte verinin analize dahil edilmesini talep ediyorlar. Geçmişteki analitik projelere baktığımızda, uzun zaman önce üretilmiş verilerin kullanıldığı ortamlar olduğunu görürüz. Günümüzde ise mümkün mertebe en güncel verinin analize dahil edilmesi ve kullanılması isteniyor.
Öte yandan sosyal medyada çalıştığımız kurumla ilgili yorumlar, çeşitli internet sitelerinde bizim için faydalı olabilecek veriler, veri sağlayıcı şirketler tarafından hazırlanmış raporlar vs. gibi faydalı olabilecek çok fazla çeşitlilikte ve miktarda veri analiz edilmek için bekliyor. Şirketler daha büyük resmi görmek, müşterilerini daha iyi tanıyarak daha uygun hizmetleri sunmak için bu tür verileri de harmanlamak istiyorlar.”
Sosyal medya analizi kaçınılmaz
Sosyal medya hem bireysel hem tüzel kişilerin aktif kullanımında. Bu kullanım ve yaygınlaşmanın kurumların müşterilerine ulaşma şekli olarak hayatımıza geçmiş durumda olduğunu kaydeden Bicentrix Kurucu Ortağı Onur Önder, şu bilgileri verdi:
“Kurumsal tüm sosyal medya mecralarını reklam, pazarlama aktiviteleri ve kampanya planlamalarına dâhil ediyor. Sosyal medya üzerinde kitlelerin birbiri üzerindeki etkileşimi ve bu etkileşimin analizi kaçınılmaz. Bu kadar dinamik bir döngünün oluşturduğu yapısal olmayan veri havuzu içinde analiz yapmak ve anlamlı sonuçlar çıkarma ihtiyacını ise büyük veri tanımına koyabiliriz. Yoksa 10 yıldır çalışan bir ERP veritabanının verisine büyük veri diyemeyiz.”
