Zeynep Tüfekçi yine TED’de

TED Konferansı’na ikinci kez davet edilen Zeynep Tüfekçi, ABD’de çalışan bilimcilerimiz arasında kuşkusuz en medyatiği. Kuzey Carolina Üniversitesi Veri Bilimi Okulu’nda hoca (UNC, School of Information). Onu hala tanımayan varsa, teknolojinin sosyolojisini ABD’de güncel biçimde izleyen ve yorumlayan bir bilimcidir. New York Times, onu yorumcuları arasına aldı. En sonuncusunu 18 Temmuz’da Antalya’dan yazdı. Tüfekçi’nin TED’de Ekim 2014’deki konferansı 1 milyondan fazla izlendi.
Tüfekçi, TED Konferanslarından ayrı olarak TED Zirvesi adlı “üst düzey” konferans dizisinde de konuşmaya davet edildi. Zirve bu yıl Kanada’da bir milli parkta, dağların göllerin arasında, doğa güzelliğiyle ünlü Banff’ta yapıldı.
Tüfekçi’nin bu konuşması video olarak yayınlanmadı ama konuşmasına dair notlar var. Ana hatlarıyla diyor ki: “Yeni nesil algoritmalarla öyle hesaplama sistemleri geliştiriliyor ki, bunlar duygusal durumları, örneğin yalanı, insanın yüzünden okuyabilecek. Hatta, yolda giderken kime çarpacağına karar verecek otomobiller geliştiriliyor. Bunlar elbette duvarları delerek cinayet işlemeyecek. Ama bizim, davet ederek, sorun çözmemizde bize yardım edecek dostlarımız gibi olacaklar.”
“Yazılım şirketleri algoritmaları daha çok veriyi hesaba katması, daha çok soruya yanıt araması için ayarlamakla meşgul. Sistem sonuca, çok sayıda veriden öğrendiklerine göre varıyor. Ama bu sonuca nasıl vardığı, görevin parametrelerini tanımlayanlar için bile bir gizem olabilir. Bizim, algoritmanın “kara kutusu”nun karanlık bir takım işler çevirmeyeceğine dair güvencemiz var mı? Örneğin algoritma, gelecek sene hamile olma ihtimali bulunan bir kadının iş başvurusunu eleyecek mi? Biz acaba tam anlamadığımız konularda karar yetkisini makinelere mi devrettik?”