2019 Dünya Girişimcilik Ödülü’nü Yapay Zeka Yazılımı Geliştiren Firma Sahibi Kazandı
Ernest & Young’ın sponsorluğunda 19 yıldır her yıl gerçekleştirilen EY Entrepeneur of the Year, yılın “kalıpları kıran” girişimcisini seçer ve ödüllendirir. Dünyanın bu en prestijli girişimci ödülünü bu yıl kazananın Amerikalı Brad Keywell olduğu Haziran başında açıklandı (https://prn.to/2K8znZn).
Bir “seri girişimci” olarak tanınan 1969 doğumlu Brad Keywell, ülkemizde de bilinen Groupon dahil şimdiye kadar çok sayıda teknoloji firmasının kurucularından. Bu yıl ödülü kazanmasını sağlayan girişimi ise, 2014 yılında Şikago’da kurduğu ve 4 yılda 2 milyar dolar değere ulaşan, 50 çalışan ile başlayıp şu an 750 çalışana sahip Uptake Technologies firmasıdır.
Uptake, imalat sektöründe, makine bozulması gibi üretim sürecini aksatan bir sorunun oluşmasından önce bunu öngörebilen bir yapay zeka yazılımı geliştiriyor. Yazılım, imalat hattındaki sensörlerden gelen verileri, bir veri bilimi modeli ile analiz ediyor. Bir sorun daha ortaya tam çıkmadan saptanabiliyor. Bu yazılımı kullanan, aralarında Rolls-Royce ve Caterpillar da olan onlarca endüstriyel firma makinelerine daha iyi bakım sağlayarak, milyonlarca dolar tasarruf edebiliyor.
Başarılı Girişimciliğin Sırrı ve Ötesi
Brad Keywell’e 2019 Dünya Girişimcisi Ödülü’nü veren EY Global’ın yöneticileri, bu ödülü sadece Uptake’in başarısı için değil, inovasyon kültürünü geliştirip yaymak için gösterdiği filantropist çabaları nedeniyle de hak ettiğini vurguluyor. EY Global Leader, Bryan Pearce, Keywell hakkında şöyle diyor: “Sürekli bir inovasyon kültürünü Uptake’in DNA’sına yerleştirmekle kalmıyor, insanın önündeki sınırsız fırsatları geliştirebilmek için şirketinin strateji ve karının ötesinde bir ekosistemi etkiliyor.”
Brad Keywell de Uptake’in başarısını, firmasına yerleştirdiği sürekli inovasyon kültürü ile açıklıyor. Uptake’de çalışan 750 kişinin her birinin katılabileceği sürekli eğitim sistemi ile hem yetenek çekmeyi hem de yaratıcılığın gelişmesini gerçekleştiriyor.
Şirketinin ötesinde bir ekosistemi etkilemek için, Brad ve eşi Kim’in beraberce kurdukları Keywell Foundation geleceğin girişimcilerinin, eğitim, kadınları güçlendirme gibi alanlarda “yıkıcı” (disruptive) nitelikte yararlı sosyal girişimlerine destek sağlıyor.
Ayrıca, Brad ve Kim Keywell, 2016 yılında, servetlerinin yarıdan fazlasını toplumsal girişimcilere destek bağışı yapmayı taahhüt eden “Giving Pledge”i (Bağış Teminatı) imzaladı. Diğer imzalayanlar arasında Bill ve Melinda Gates, Warren Buffett gibi bizlerin de tanıdığı isimler var.
Brad Keywell, Financial Times muhabirine “Yapay zeka insanlığı mutlaka değiştirecek ve daha iyi yapacak” öngörüsünde bulunmuş. Yapay zekanın yarattığı etik sorunları umursamadığını düşünmek istemiyorum ama böylesine toplumsal duyarlılığı olan birisi olarak bu alandaki kaygılara değinmemiş olmasını anlayamadım.
Ödül ve Türkiye
2013 yılında bu ödülü kazanan, Türkiye’den göçmen olarak gittiği Amerika’da Chobani markasıyla dünyanın en büyük yoğurt imalatçısı olan Hamdi Ulukaya da topluma katkılarıyla tanınıyor. Her yıl karının %10’u şirketin yardım vakfına ayrılıyor. Ayrıca, şirket ABD Olimpiyat Takımı’nın resmi sponsoru.
Bu yılın 47 finalisti arasında, Türkiye’den Acıbadem Sağlık Grubu’nun kurucusu ve başkanı Mehmet Ali Aydınlar da vardı.
Ülkemiz işdünyasının bu ödüllerden öğrenebileceği çok şey var ama üç tanesinin öne çıktığını düşünüyorum. Birincisi, filantrop, sosyal sorumluluk ve mentor olabilmek. İkincisi, firmaların inovasyon kültürünü DNA’larına yerleştirerek başarılı olma anlayışının gelişmesi. Üçüncüsü, Türkiye’nin imalat sektöründe otomasyonla işgücünden kurtulma hevesine değil, değer yaratarak rekabet gücünü artırabilecek yapay zeka sistemlerine odaklanan ekosistemlerin geliştirilmesine yönelik bölgesel ve ulusal strateji için sivil insiyatif.
Ekosistem demişken, Atatürk Havalimanı’nın geleceği için ilham verebilecek ilginç bir yeni projeden söz etmeliyim. Berlin’in Tegel Havalimanı, gelecek yıl Berlin Brandenburg Uluslararası Havalimanı hizmete başladıktan sonra kapanacak ve gerekli yatırımlar yapılarak, Berlin’in en büyük ekosistemine dönüştürülecek (https://nyti.ms/2Zky9NV). Mart ayında, bu yıl ulusal yapay zeka stratejisinin açıklanacağını belirten Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofis Başkanı Ali Taha Koç belki Atatürk Havalimanı’nı, Tegel Havalimanı’nda yapılacak olana benzer bir ekosisteme dönüştürme projesini değerlendirir.