Kamboçya için bayıldılar
İnternet “bilgini” Clay Shirky anlatıyor: 2003’te yüzü aşkın kişi bir mağazada pahalı bir halıya bakmaya başladı. Şaşkına dönen tezgahtara, grubun bir komünde yaşadığını, bir “aşk halısı” alacaklarını, ve bütün kararları grup halinde aldıklarını söylediler. On dakika sonra kalabalık aniden dağıldı. (Herkes Örgüt, s.146).
Benzer olaylara “flash mob” denildi. Çok farklı biçim ve niyetle yapılanları küresel medyada yer aldı. Almaya devam ediyor.
Son örneği, geçtiğimiz haftalarda Londra, Varşova, Kopenhag, Paris gibi şehirlerde H&M, Gap, Levi’s, Zara mağazalarında yaşandı: 23 Eylüle kadar birkaç yüz kişi buralarda “bayılma” eylemi yaptı.
Amaç: Bu markaların, Kamboçya’da boğaz tokluğundan bile aza çalışmak zorunda olan biçki-dikiş atölye işçilerinin durumunu dünyaya duyurmak.
Kamboçya’da 552 tekstil atölyesi/tesisinde 300 bini aşkın kişi çalışıyor. Sadece ABD’ye yapılan ürün ihracatı 3.132 milyar Doların üzerinde (2011). İhracatın % 85’ini tekstil üretimi sağlıyor. Çalışanların % 90’ı kadın. Ortalama yaş 24. Çalışma koşulları berbat. Topluca bayıldıkları, dünya medyasına yansıdı.
Durumu dünyaya duyurmak için Clean Clothes Campaign adlı stk, Avrupa şehirlerinde “topluca bayılma” eylemleri gerçekleştirdi. Ürünün çevreye (ve insana) hassas biçimde üretilmesini şart koşan bilinçli bir çağdaş tüketici kesimi var artık. Ürünün nerede, nasıl, kim tarafından, hangi koşullarda üretildiğine önem veriyorlar. Protesto eylemini sosyal medya üzerinden örgütlemek artık çok kolay.
