Yeni bir başkan, yeni bir dönem
Sürekli pazar kaybeden ve zor günler geçiren Nokia’da Finli olmayan bir başkan ipleri ele alıyor.
Mobil dünyasının en başarılı ancak son yıllarda özellikle ABD’de akıllı telefon alanında rakipleri Apple, BlackBerry üreticisi Research In Motion (RIM) ve Samsung’dan geri kalan Nokia’nın şimdi şirket tarihinde ilk kez olarak Finli olmayan bir başkanı var. Yeni başkan Kanadalı ve Microsoft’un iş yazılım bölümünün yöneticisi olan 46 yaşında Stephen Elop.
21 Eylül’de işe başlayan ve ilk haftalarını Nokia çalışanları, tedarikçiler, telefon operatörleri ve yazılım geliştiricileri ile toplantılar yaparak geçiren Elop’un en önemli misyonunun şirket içi bürokrasiye ve komitelere dayalı karar alma yöntemine son vererek Nokia’yı akıllı telefon alanında rakiplerine karşı çok daha güçlü bir konuma getirmek olduğu görülüyor. Apple’ın iPhone’ı 2007 yılında çıkarmasından üç yıl önce internet işlevli, büyük ekranlı bir mobil telefonunun prototip modeli Nokia’nın en üst düzey yöneticilerin masalarına dağıtılmaya başlandı. Finlandiya’da Nokia araştırma merkezindeki mühendisler bu modelin hızla büyüyen akıllı telefon pazarında dünyanın en büyük mobil telefon üreticisine çok önemli bir avantaj sağlayacağına kesinlikle inanıyorlardı. Ancak Nokia’daki geleneksel bürokrasiye ve komitelere takılıp üretiminin pahalıya çıkacağı ve Nokia için riskli olacağı gerekçesi ile bu model red edildikten sonra iPhone, BlackBerry ve Samsung akıllı telefon endüstrisine damgalarını vuran ilk şirket oldular. Nokia’dan son zamanlarda ayrılan üç üst düzey yöneticilerine göre Nokia’nın şimdiye dek mobil endüstrisinde yıllarca lider olarak sağladığı büyük başarı bu şirketin zamanla gevşemesine, yavaşlamasına ve müşterilerinden uzaklaşmasına neden oldu. Akıllı telefonların ve yazılım uygulamalarının onayı komiteler ve
bürokrasi yüzünden gereğinden fazla zaman alarak yukarıda belirtilen rakiplerinden geride kalmasına yol açtı. Bu üç eski yöneticiye göre Stephen Elop’un öncelikle dünyaya yayılmış yaklaşık 129 bin kişilik iş gücüne sahip Nokia’yı daha az bürokratik ve daha fazla risk alan bir şirkete döndürmesi gerekiyor. Finlandiya Ekonomik Araştırma Enstitüsü’ndeki uzmanları da Nokia’nın şimdiye dek sağladığı başarısının neden olduğu ataletten kurtulup bundan böyle atılacak adımların şirkete yeniden yaratıcı bir momentum vermesi gerektiğini ileri sürüyorlar.
1865 yılında Finlandiya’da bir kağıt fabrikası olarak işe başlayan ve ilerki yıllarda kablo işine girdikten sonra 1980’li yıllarda kablosuz telefon üretimine geçen Nokia bugün küresel mobil telefon pazarında yüzde 40,3 paya sahip. Finlandiya’nın milli gurur kaynağı olan Nokia bu ülkenin en büyük işvereni olup tüm ihracatındaki payı yüzde 10’nu geçerken gayrı safi yurtiçi hasıladaki payı yüzde 1,6.
Öte yandan Nokia yöneticileri şirketin portföyündeki patentlerin sayısının 11 binin üstünde olduğunu, son yıllarda yapılan yeni patent başvuruların yılda bini geçtiğini, mühendislere sağlanan çalışma ortamlarının ve olanakların bu şirketi mobil telefon dünyasındaki liderlik konumunda tutacak yenilikleri getireceğini savunuyorlar. Nokia’nın
bu yılın sonuna dek 475 milyon mobil telefon üretmesi ve 70 milyondan fazla akıllı telefon satması bekleniyor.
Son beş yılda Nokia uluslararası bir araştırma kadrosu kurmuş olup Elop yedi Finli, bir Venezuelalı ve bir Amerikalı’dan oluşan yönetim kurulu ile işe başlamış bulunuyor. Bu şirket 1990’lı yıllardan beri Samsung, R.I.M., Apple, LG ve diğerlerinin rekabetine karşın mobil telefon pazarındaki liderliğini koruyor. Ancak sürekli değişen bu endüstride üreticilerin karları teknolojisi en ileri olan ürünlerden sağlanıyor. Bu nedenle Elop yönetimi ile beraber yeni bir dönemin başladığı Nokia’nın özellikle iPhone ile BlackBerry’e kaptırdığı ABD pazarındaki konumunun bundan böyle ne olacağı merakla bekleniyor. Kişisel önceliğinin bu ülkenin pazarında Nokia’nın 2002 yılından beri kaybettiği yüzde 35
pazar payını yeniden ele geçirmek olduğunu, ayrıca N8 gibi şirketin en yeni dokunmatik akıllı telefonun bu yıl içinde sunulmasının defalarca ertelenmesi gibi sorunlara son verileceğini vurgulayan yeni Başkan Elop ile Nokia’da yepyeni bir dönem başlıyor.